Geboren: Gerbrand Jan, we noemen hem Ezra

SGP stemmers in 2003
SGP stemmers in 2003 (afbeelding: Wikipedia)

Veel van onze grootouders hebben op hun geboortebewijs Johannes of Maria staan, maar we kennen ze als Jan of Marja.

De gewoonte een serie doopnamen te geven om vervolgens voor dagelijks gebruik een roepnaam te hanteren, is nog niet helemaal voorbij. Je ziet het in recente advertenties in de NRC, waar kleine Catharina’s zolang Kiki worden genoemd, of opa Cornelis keurig vernoemd wordt maar kleinzoon gewoon Kees heet.

Gereformeerde namen

In Zeeland – en in andere gebieden met relatief veel gereformeerde inwoners – gaat het nog weer anders. Ouders kiezen daar vaak voor traditionele Nederlandse of Zeeuwse namen en geven dan een moderne(re) roepnaam, die vaak niets met de officiële namen te maken heeft.

Mijn oma knipt de mooiste voorbeelden trouw voor me uit de PZC. Deze geboorteberichten zijn van 2010:

  • Anna Pieternella: Eva
  • Cornelia Willemina Laurina: Charlotte
  • Elsa Berdina: Senna
  • Jacomina Cornelia: Emma
  • Jeannette Marianne: Juliette
  • Louise Guusje: Madelief
  • Adriaan Rien: Aron
  • Arie Jan Jacob: Arjan
  • Cornelis Nathanaël: Robert-Nils
  • Gerbrand Jan: Ezra
  • Jacobus Cornelis: Lucas
  • Jan Andreas: Daniël
  • Jan Jacob Andries: Julian
  • Pieter Marinus: Jurian

Ik begrijp dat je geen zin hebt in stijve ouderwetse namen en de bijbehorende roepnamen. Maar er zitten roepnamen tussen waarbij ik liever de officiële naam zou hebben gedragen, geloof ik.

Zeeuwen in de zaal?

Heeft iemand hier Zeeuwse roots? Ik zou graag willen weten waarom ouders hun kind de beoogde roepnaam niet (ook) als officiële naam geven. Misschien is dat lastig voor de kerk als het om een niet-christelijke naam gaat, maar waarom kunnen Lucas en Daniël niet officieel zo heten?

36 antwoorden op “Geboren: Gerbrand Jan, we noemen hem Ezra”

  1. Apart, dit fenomeen is mij totaal onbekend (heb ook geen zeeuws bloed en ken niemand uit die regio)

  2. Gebeurt ook op de Veluwe.. Pas een jongetje geboren Jan Hendrik, roepnaam Sem.. Zie de link met de doopnamen ook niet..

  3. Dat heeft bij mijn weten niet zo zeer iets te maken met het al dan niet christelijk zijn, meer iets met traditie..
    Tenminste, ‘niet-christelijke’ namen zijn niet verboden in een kerk;-)
    De traditie leert dat je je kinderen de namen van (groot)ouders meegeeft maar ja, als je die naam niet leuk vindt plak je er gewoon een compleet andere roepnaam tegenaan! Weet het niet zeker als niet-biblebelter maar ik denk dat je het eerder in die richting moet zoeken.

  4. Mijn officiele naam is Anna Marie en mijn roepnaam is Mélanie, ach.. ik vind het wel leuk om bij brieven van instanties af en toe eens als Anna aan te worden gesproken, 😛 Ook een leuke naam!
    Ik ben gewoon vernoemd,, de naam Anna Marie/Annemarie/Anne Maria en ga zo maar door komt heel veel voor in de familie, het is een soort verbondenheid met de familie ergens. Als alle nichtjes/tantes/oudtantes met die naam zo genoemd zouden worden, zou het nogal ingewikkeld worden, dus vaak hebben we een naam die er niet helemaal meer mee te maken heeft, (of een beetje, mijn nichtje heet Anna Maria, roepnaam: Anneleen)Ik vind het zelf wel leuk, ook die verbondenheid met de familie! Al zou ik later denk ik wel vernoemen, maar ook de roepnaam in de officiele naam zetten, of een roepnaam nemen die dicht bij de vernoemde namen ligt.
    Ik zie bij Arjan hierboven trouwens wel de link tussen officiele naam en roepnaam.

  5. Wat Irina zegt.
    Ik ben van huisuit een vrolijke Rooms Katholiek, en ook ik ben netjes naar oma-vaderskant, oma-moederskant en moeder vernoemd, maar ik heet dus Nancy. De logische keuze voor de roepnaam was (een verbastering van) de naam van mijn oma geweest – maar dat vonden mijn ouders een vreselijke naam. Tja, ieder zijn smaakt – tegenwoordig is hij weer hip.

    Volgens mij is het bij mijn ouders niet opgekomen om mijn roepnaam nog weer een keer voor dat hele riedeltje met 3 doopnamen te zetten.

    Tekst op mijn geboortekaartje was dan ook:
    Bij het Heilig Doopsel ontvangt zij de namen .
    Wij noemen haar Nancy.

    1. Haha, ik lees nu pas de posting van gister over de NRC-namen. De naam van mijn oma, die ik dus niet als roepnaam heb gekregen, staat er tussen. Normaal in 1908, NRC-hip in 2010.

  6. Ik ben een rasechte Zeeuw en gereformeerd-hervormd opgevoed. Mijn doopnamen zijn Janine Katinka, vernoemd naar mijn oma’s Sjaan en Katrien. Het geloof heeft hier niks mee te maken. Mijn roepnaam is vrij onbekend en soms had de naam Janine handiger geweest. Mijn broertje heet Edgar Winold (Edwin) en zusje Elsbeth Linda (Eveline). Daar zit dan weer wat meer logica in. Mijn ouders vonden Wyanda gewoon een mooie naam, gevonden in een namenboekje en iets aangepast. De i is een y geworden en dat is nou juist het lastige.

  7. Heeft het niet te maken met het doorgeven van de oficiele namen(lekker traditioneel). De roepnaam verdwijnt immers niet in de boeken.

    (Wel lange tijd in zeeland gewoond heeft, maar er verder geen echte verklaring voor heeft)

    Overigens hebben de familieberichten uit de PZC ooit nog een leuk fragment van Youp opgeleverd.

  8. Dit gebeurt niet alleen in Zeeland maar ook in andere rurale gebieden. Ik heb dit zelf heel vaak gezien, zowel in het zuiden (niet Zeeland) als in het noorden van ons land. Mensen vinden het dan vooral belangrijk om te vernoemen (vaak zelfs nog volgens de traditionele vernoemingsschema’s) en klaarblijkelijk komt het hen niet vreemd voor om vervolgens een roepnaam te kiezen die niets met de doopnamen te maken heeft. Zelf vind ik het helemaal niets. Het zou simpelweg niet in mijn hoofd opkomen om mijn kind anders te noemen dan bij haar officiële naam.

  9. Op mijn middelbare school leverde dit trouwens best wat hilariteit op tijdens de diplomauitreiking, waar iedereen met zijn volledige naam naar voren werd geroepen om het diploma in ontvangst te nemen. Mensen die je jarenlang als Erwin had gekend bleken ineens Wilhelmus te heten en meer van dat soort voorbeelden…

    1. Haha, daar ken ik er een van! Werkt hij tegenwoordig in Rotterdam?

  10. Ja, mijn ouders (noorderlingen) hebben het ook zo gedaan. En de verklaring is idd dat je wel wilt vernoemen, maar je kinderen die ouderwetse namen niet aan wil doen. Dus ik heet ook totaal anders dan mijn twee echte namen. Zou ik zelf anders doen, maar ik vind het niet gek.

    1. Het vernoemen vind ik niet onlogisch en ook niet dat je liever een zelf gekozen moderne naam geeft. Maar waarom is die moderne voornaam dan niet óók een officiële voornaam? Waarom heet Gerbrand Jan niet Ezra Gerbrand Jan?

      1. Dat vraag ik me dus ook af. Waarom niet de roepnaam er voor zetten. Voorkomt een hoop onduidelijkheid.
        Mijn ouders weten trouwens ook niet waarom ze dat niet gedaan hebben.
        Zowel broer als ik hebben een roepnaam die je wel terug kan halen uit de doopnamen, maar die niet direct heel logisch is.
        Jacoba Maria Catharina -> Marja

      2. De officiele namen zijn officieel (en opa en oma blij), de roepnaam niet (nergens geregistreerd). Ik denk dat mijn ouders het serieus zo zien. ‘Zo doe je dat nou eenmaal.’ Vernoemen voor in de boeken, een leuke naam voor het dagelijks leven.

        Bij mijn ouders zit er niets gereformeerds achter, wellicht iets ‘ruraals’.

        1. Ik sluit me bij Grunn aan: in veel “oudere” boerenfamilies telt een vernoeming pas als hij een op een is. Mijn ouders hebben traditioneel vernoemd met een roepnaam in de officiele voornaam, mijn man en ik hebbben dat ook met onze dochter gedaan. Maar in mans familie (echte boeren) telt dat niet als vernoemen, want de naam is niet een op een overgenomen. Misschien is zijn familie bijzonder ouderwets, dat kan natuurlijk. Zo is er een neefje dat officieel Jan Willem heet, maar als roepnaam Marcel heeft. Oma blij en de ouders ook blij. Dat instanties niet begrijpen waarom de heer M. X. ineens J.W.X wordt, dat is dan een kleine prijs voor familievrede.

          1. Dus M.J.W.X. is niet 1 op 1 genoeg? Dat komt mij wel een beetje pietluttig voor, hoor… En als ze er nou J.W.M.X. van hadden gemaakt? Had dat we goed genoeg geweest?

      3. Dat vind ik nou ook “Hij heet Gerbrand Jan maar we noemen hem Ezra” Geef hem die naam dan ook!

  11. Idem hier (ook provincie Groningen). In veel families zie je traditionele oma-opa-vernoemingen met slechts in de verte gelijkende roepnamen. En dan word je inderdaad officieel aangesproken met Marchien, Gerhard of Jacoba terwijl iedereen je kent als Marije, Gerben of Jolanda. En ik heb nog wel veel meer voorbeelden in mijn directe omgeving.

  12. Ik blijf het een vreemde gewoonte vinden. Frans Bauer heeft er ook zo een: Gerardus Johannes Maria, roepnaam Lucas. Waarom niet de roepnaam gewoon ervoor zetten?

    Voor wat het waard is, Amy Groskamp-ten Have sprak er in haar etiquetteklassieker “Hoe hoort het eigenlijk?” schande van:

    Het noemen van een kind naar een bloedverwant om baatzuchtige redenen om ten slotte het kind in het dagelijksche leven bij een geheel verschillenden naam te noemen is een groote onbeleefdheid jegens de peet.

    1. Maar mevrouw Amy Groskamp-ten Have heeft vast geen gevoel voor ‘rurale’ gewoontes. En volgens mij kan je met zoiets eenvoudigs een hoop familieherrie voorkomen :).

      Geen kind dat er zelf last van heeft, iig, het is hoogstens een beetje onpraktisch.

  13. Ik ken iemand die een naam heeft als Leonardus Johannes, met als roepnaam Bas. Dit is echter per ongeluk gebeurd, zijn vader is bij het aangeven van de geboorte in zijn enthousiasme Bas vergeten op te geven.

  14. Hier een echte Zeeuwse, maar helaas zonder een verklaring.
    Traditie is het enige dat ik kan verzinnen. Niet echt mijn ding in elk geval. Ook zo ontzettend lastig als je tickets gaat boeken enzo. Ik heb eens op een Londons vliegveld moeten uitleggen dat er Jannie in mn paspoort staat, maar dat mn roepnaam Janneke is… Mn broer kan er ook wat van trouwens: z’n dochter heet Neeltje Johanna, roepnaam Ilse 🙂

    1. Dat vind ik heel grappig. Ik heet Neeltje en als ik dat in een ruimte met veel lawaai (kroeg, discotheek o.i.d.) zeg, krijg ik heel vaak de vraag: huh, … Ilse?
      Misschien ligt ’t daaraan, ha ha! 🙂

      1. En b.t.w. ik ben officieel uiteraard Cornelia! 🙂 🙂

  15. Mijn ouders zijn -in retrospect- niet erg consequent geweest in naamgeving, als ik deze post lees.
    Mijn broer heet Jacobus Cornelis Robert (J.C.R.), roepnaam Robert.
    Ik heet Maria Jannetje (M.J.), roepnaam Marieke.
    Hmmm. Zelf vind ik het wel eens lastig bij officiele instanties/ momenten dat de naam Marieke nergens is vastgelegd. Op mijn geboortekaartje staat iets van: Geboren is Maria Jannetje, we noemen haar Marieke.

  16. Ik heb zelf gewoon m;n roepnaam als eerste naam met nog 3 doopnamen erachter geplakt…onze kinderen idem. Man heeft echter ook 3 doopnamen met als roepnaam een afleiding van die eerste..

  17. Ja, mijn vader heeft dat ook (niet uit Zeeland maar toch). Vernoemd naar beide opa’s en z’n vader. Maar wel een wat hippere roepnaam.Mijn tante en andere oom hebben dat niet. Misschien is het iets van de eerste zoon ofzo.

  18. @Lorelei: Oh, ik ben het helemaal met je eens dat dat een prima vernoeming was geweest, maar ouderwetsche oma denkt daar heel anders over. En zij is niet de enige. Dat mag je best pietluttig noemen.
    Ik ben overigens ook creatief vernoemd (Annet naar Annechien, mijn oma en haar schitterende veenkoloniaalse naam) en oma vond het geweldig, maar de rest van de familie vond dat geen vernoeming. Dan hadden ze me namelijk Annechien Hinderkien moeten noemen.

  19. Ik heb ook de namen van mijn grootouders gekregen, en mijn roepnaam is Cora.
    Jammer inderdaad dat ze deze roepnaam er niet voor geplakt hebben, want
    ik woon nu sinds 20 jaar in Frankrijk en niemand begrijpt dat Cora geen bijnaam is maar mijn roepnaam.
    Ik zit dus mooi met de gebakken peren, en schiet steeds 3 meter de lucht in als ze mij Cornélia noemen.

  20. Dat Arie Jan Jacob als roepnaam Arjan heeft snap ik trouwens wel, als je Arie Jan hardop zegt lijkt het er wel erg op.

    Hier in de omgeving (Zuid-Holland) zie ik ook regelmatig dat mensen zo’n soort naamgeving hebben, dus ik vraag me af of het wel zo veel te maken heeft met het ‘rurale’, hoewel het misschien in Rotterdam of Den Haag minder gebeurt dan in de kleinere plaatsen in de Randstad.

  21. Beste allemaal,

    Onze dochter, Madelief (Louise Guusje), is geboren in 2007 en niet in 2010 zoals hierboven staat!! Even goed de bronnen na gaan…
    Het vernoemen heeft in ons geval he-le-maal NIETS met het geloof te maken, overigens! Zoals het woord al doet vemoeden is onze dochter vernoemd naar beide opa’s gewoon omdat wij dat zo graag wilde!

    1. Mag ik vragen waarom je niet gekozen hebt voor Madelief Louise Guusje? Trouwens alle drie mooie namen!

  22. En ik dacht dat ik het erg had! Roepnaam Lauran, doopnamen Ludovic Adriaan (naar mijn beide grootvaders). De meeste afwijkingen die ik zelf heb gezien vallen best mee, bijvoorbeeld een Marinus die Marnix heet. Weet niet of dit een specifiek Zeeuws iets is. En ik denk dat de hierboven genoemde namen ook een beetje hetzelfde probleem hebben als ik: doopnamen vernoemd naar grootouders of andere familieleden, roepnaam iets moderns wat de ouders leuk vonden. Maar in mijn geval was het ook mijn moeder (die uit Zeeland komt) die mijn naam heeft gekozen. Mijn (katholieke) vader uit de omgeving van Breda heeft wel een vijftal doopnamen, wat ik ook altijd wel wat veel vind 🙂

Reacties zijn gesloten.