Volle Maan

Volle maan
Volle maan (foto: Luc Viatour op www.Lucnix.be)

De Spanjaarden hebben het op 10 december over la luna llena, de Portugezen zeggen a lua cheia en hier in het noorden noemen we het gewoon volle maan.

Duitsers zeggen der Vollmond, maar dat roept eerder associaties op met een overdosis taaitaaipoppetjes dan met lichtovergoten huwelijksaanzoeken en pasgeboren baby’s.

Luna en Eva Luna

De voornaam Maan komt enkele tientallen keren voor in Nederland, zowel voor mannen als voor vrouwen. Ook Moon (maar dan vooral als afleiding van Annemoon, of Monique, vermoed ik) komt met enige regelmaat voor. De belangrijkste manen van Nederland zijn echter de Luna’s.

In 1987 bestormde Isabelle Allende de bestsellerlijsten met haar roman Eva Luna. Amper drie jaar zorgde de Spaanse band Mecano ervoor zorgde dat heel Europa meeblèrde met het glazuuroplossende nummer Hijo de la luna (‘zoon van de maan’).

Daarmee werd de kiem van de Luna-hype gezaaid onder een hele generatie pubermeisjes die zich voornamen hun latere dochters Luna en Sterre te noemen. Vet romantisch!

Tot 1991 was er in Nederland vrijwel geen enkel meisje dat Luna heette, maar daarna ging het snel. Het hoogtepunt was in 2003, toen maar liefst 403 meisjes Luna werden genoemd.

Populariteit meisjesnaam Luna
Populariteit meisjesnaam Luna (afbeelding: Meertens Instituut)

In die periode bereikte overigens ook (het al veel langer in gebruik zijnde) Eva haar hoogtepunt, dus wie weet hoeveel Eva Luna’s er zijn. Een vriendin van mij heeft een Eva Luna uit 2005, net als Within Temptation zangeres Sharon den Adel. En dan heb je natuurlijk nog Eva van de Klundert (1998), die in het autobiografische boek Komt een vrouw bij de dokter van haar vader Kluun Luna wordt genoemd.

Ook Sterre laat een ontwikkeling zien die vrijwel gelijk is aan die van Luna. Kennen jullie kinderen die Sterre Luna heten, of zusjes genaamd Sterre en Luna?

Meer baby’s met volle maan?

Jammer genoeg heb ik geen bestand waaruit ik zou kunnen opdiepen of er meer Luna’s worden geboren met volle maan. De meeste ouders zullen hun favoriet – onafhankelijk van de uitgerekende datum – al in gedachten hebben gehad, lijkt me.

Wat ik wél heb is het aantal geboortes per dag in 2008 en 2009, plus de datums waarop het in die jaren volle maan was. De brandende vraag: worden er met volle maan meer baby’s geboren? Of is dit letterlijk een bakerpraatje?

Voor ingeleide bevallingen en keizersnedes prikken ziekenhuizen bij voorkeur een weekdag, vandaar dat er in het weekend veel minder kinderen worden geboren.

Aantal geboortes per dag in 2008 en 2009

Mijn vader (die het nog leuk vond ook) stortte zich op de aangeleverde excelsheets en gaf het verlossende antwoord: nee. Verloskundigen zullen een nieuwe voorspellingstactiek moeten vinden!

Dat er in de steekproef op werkdagen bij volle maan meer kinderen geboren werden dan op andere werkdagen kan volledig aan toeval worden toegeschreven.

Om deze teleurstelling te boven te komen nog even wat cijfers voor de statistiekjesfans onder jullie (wat weer iets heel anders is dan een statistiekfan):

  • Er kwamen in 2008 en 2009 tezamen 369.549 baby’s ter wereld;
  • Jongens zijn in de meerderheid: 51,3 procent maar liefst;
  • Dinsdag is de populairste dag van de week om een kind te krijgen, maar ook woensdag en vrijdag doen het goed. Maandag en donderdag zijn ietsje minder in trek, maar het scheelt niet veel. Op zaterdag en vooral ook zondag komen bijna alleen kinderen ter wereld die zichzelf melden;
  • De vijf dagen waarop de meeste kinderen werden geboren zijn allemaal vrijdagen in de zomer van 2008: op 11 juli, 25 juli, 1 augustus, 8 augustus en 12 september werden er steeds tussen de 640 en 650 kinderen geboren;
  • Minst favoriete dagen om te bevallen zijn Eerste en Tweede Kerstdag, Nieuwjaarsdag en Sinterklaas (5 december) en de dag erna (6 december). Op zulke feestdagen worden er maar 350 à 380 kinderen per dag geboren. Ik had geen idee dat die dagen écht vermeden worden in de agenda’s!

NB De uitgebreide uitleg bij “Bevallen er meer vrouwen met volle maan?” inclusief T-toets en andere indrukwekkende bewijsvoering is per mail verkrijgbaar 😯

Hoe spreek jij die naam uit? – De uitslag!

Wat een respons! Maar liefst 362 lezers (had ik moeten vragen of jullie man of vrouw zijn?) namen de moeite om zeven voornamen hardop voor te lezen en het resultaat op mijn vragenlijst in te vullen.

First, but not least: mijn favoriete Aimee. Niet dat ik een voorkeur heb voor prinsessen of zoete Franse namen waar eigenlijk een accent bijhoort, maar omdat er altijd wel een moeder-in-spé is die vraagt hoe je die naam uitspreekt. Geen onterechte vraag, aan de antwoorden te zien.

Uitspraak Aimee
Uitspraak Aimee

Deze is tricky, de zachte meisjesnaam Ilse. Ik zei altijd Ielsuh, totdat mijn in Brabant opgegroeide vriendin F. het regelmatig over een andere vriendin van haar had: Ilsuh. Dat kan dus ook.

Uitspraak Ilse
Uitspraak Ilse

Levi is een de snelst in populariteit stijgende jongensnamen van dit decennium, niet alleen in Nederland, maar ook in Engelstalige landen. Daar zeggen ze Lievaai, hier niet.

Uitspraak Levi
Uitspraak Levi

In Amerika is Lois het equivalent van pakweg Gerda of Rita hier: een naam voor vijftigers en zestigers. In Nederland is het echter een redelijk frisse naam. De meeste mensen zeggen Loo-is of Loo-wis, maar een redelijk aanzienlijke groep heeft Lois geadopteerd als Nederlandse naam en zegt Loojs.

Uitspraak Lois
Uitspraak Lois

Luca is de enige naam waar jullie het echt niet over eens zijn. De ene helft zegt lekker Hollands Luuka, de andere helft ziet The Godfather voorbij trekken en roept Loeka.

Uitspraak Luca
Uitspraak Luca

Het scheelt maar een lettertje, Luca of Luna, maar toch hebben de meesten hier meer met de Spaanse uitspraak van Luna dan met de Nederlandse u. Misschien komt het door (de Engelssprekende) Luna Lovegood uit Harry Potter. Of door dat kwelerige Hijo de la Luna (uit 1990. heb jij het nu ook weer in je hoofd? irritant hè?)

Uitspraak Luna
Uitspraak Luna

Gelukkig zegt niemand Roobien tegen Robin. Dat was vast anders geweest als ik had gevraagd naar de uitspraak van Robine of Robyn, maar dat deed ik niet. De meeste mensen zeggen op zijn Engels Robin, maar er is een behoorlijke groep die het meer Nederlands als Roobin uitspreekt.

Uitspraak Robin
Uitspraak Robin

Ik had natuurlijk ook nog wilde plannen om te kijken of lezers uit verschillende delen van het land er andere uitspraakvoorkeuren op na houden, maar daarvan ging mijn hoofd zeer doen.

Om deze waardevolle informatie niet geheel verloren te laten gaan: dank aan mijn 13 buitenlandse respondenten! Het grootste deel van de Voornamelijklezers zit echter in de Randstad: 180 stuks (50 procent), gevolgd door 103 zuiderlingen (28 procent) en 66 noorderlingen (18 procent).

Het gros van de namenfans blijkt net als ik bejaard (260 stuks (72 procent) zijn 25 jaar of ouder), maar de nieuwe generatie heeft zich gelukkig ook laten gelden: 102 lezers (28 procent) zijn 25-minners.