De Maori wonen vanaf ongeveer 1250 in Nieuw-Zeeland. Ondanks de komst van de Engelsen in de achttiende eeuw hebben ze veel van hun tradities weten te behouden, waaronder eigen, unieke voornamen.
Ongeveer 600.000 Nieuw-Zeelanders (1 op de 8) noemen zichzelf Maori, een woord dat ‘normaal, gewoon mens’ betekent. In theorie is hun taal – naast gebarentaal en Engels – een van de officiële talen in het land, maar in de praktijk spreekt iedereen Engels.
Cultuur
Dat komt vooral doordat stamhoofden rond het begin van de 20e eeuw het belang van Engels spreken inzagen boven het leren van een ongeschreven taal. Inmiddels komt men daar wat van terug en kunnen kinderen in Nieuw-Zeeland weer naar scholen waar uitsluitend Maori gesproken wordt. Sowieso leert ieder kind belangrijke begrippen als getallen en kleuren in beide talen.
De Engelsen hebben te hooi en te gras culturele gebruiken en tradities van de oorspronkelijke bewoners overgenomen. Zo doen de All Blacks (het rugbyteam van Nieuw-Zeeland) voordat ze internationale wedstrijden spelen altijd een haka (een ceremoniële dans).
En tegenwoordig geven ook ouders met een Europese achtergrond hun kinderen Maori-voornamen.
Band tussen voorouders en kinderen
De burgerlijke stand ging met de vlooienkam door de lijst van kinderen die tussen 1 juli 2014 en 30 juni 2015 zijn geboren. Bij elke naam moest worden vastgesteld of het om een traditionele naam ging.
Jeff Montgomery (Registrar-General of Births, Deaths and Marriages):
“Veel ouders kiezen een Māori naam voor hun kind om hun band met de Māori taal te eren en om hun identiteit als Nieuw-Zeelander gestalte te geven. Het is fijn om te zien dat ook niet-Maori’s te reo (‘de taal’) op een heel persoonlijke manier gebruiken.
We hebben verschillende mooie, traditionele namen voorbij zien komen, die de rijkdom van de Māori taal en cultuur tonen. Namen als Tangaroa en Kahurangi zijn een krachtige manier om vast te houden aan de verbintenis tussen een kind en zijn voorouders en whakapapa (‘voorgeslacht’).”
Maori voornamen
De meest gegeven meisjesnaam was Maia en voor jongens was dat Nikau. Die namen gaan al een aantal jaren aan kop.
meisjes
- Maia (dapper, vol vertrouwen)
- Manaia (naam van een mythologische figuur met de kop van een vogel en het lichaam van een mens)
- Anahera (engel)
- Ana (Anna)
- Aroha (liefde)
- Kaia (sterk, leider)
- Hana (Hannah)
- Ataahua (mooi)
- Tia (Thea)
- Kora (Nicola)
- Amaia (halo)
- Tui (naam van een inheems zangvogeltje)
- Te Aroha (de liefde)
- Kahurangi (zo blauw als de lucht; naam van een inheemse edelsteen)
- Awhina (hulp, steun)
- Manawa (hart)
- Kara (Carina)
- Aaria (invloedrijk)
- Rui (Louise)
- Te Ao (de wereld)
jongens
- Nikau (naam van een inheemse palmboomsoort – Rhopalostylis sapida)
- Ari (Alfred)
- Manaia (naam van een mythologische figuur met de kop van een vogel en het lichaam van een mens)
- Wiremu (William)
- Kauri (naam van een inheemse boomsoort – Agathis australis)
- Mikaere (Michael)
- Rawiri (David)
- Ihaia (Isaiah)
- Kai (naam van inheemse pijnboomsoort – Prumnopitys taxifolia; of Hawaiiaans voor ‘zee’)
- Manaaki (ondersteuning, verzorging)
- Tai (vriend)
- Tane (man; in de Polynesische mythologie was Tane de god van het woud en het licht. Hij creëerde onder meer de Tui-vogel en de mens)
- Tamati (Thomas)
- Taika (tijger)
- Kahurangi (zo blauw als de lucht; naam van een inheemse edelsteen)
- Tangaroa (god van de zee en het vuur)
- Manawa (hart)
- Ihaka (Isaac)
- Tama (zoon; jongen)
- Tawhiri (naam van een kleine inheemse boom – Pittosporum tenuifolium)
Bron: Most popular Māori baby names in 2015 (29 januari 2015) en good old Behind the Name voor een aantal van de betekenissen
Voor de zoveelste keer op rij blijken Jack en Emily de populairste Schotse namen. Ook James, Lewis en Sophie, Olivia – de respectievelijke nummers twee en drie onder de 56.725 pasgeborenen – zijn weinig verrassend.
