In 2002 kreeg ik het boekje Roald Dahl’s Namensoep, met alle namen uit de boeken van Roald Dahl cadeau toen ik De GVR kocht als kraamcadeautje.
Het is nog her en der te vinden op Marktplaats, als je fan bent. Hoe dan ook, tijd voor de namen uit de boeken van de in 1990 overleden kinderboekenschrijver.
De familie van Roald Dahl
Dahl werd in 1916 geboren in een gezin met drie vier zussen, Astri, Alfhild, Else en Asta, een halfbroer Louis en een halfzus Ellen (dank voor de toevoeging, Roos!), als enige zoon van naar Wales geëmigreerde Noorse ouders, Harald Dahl en Sofie Hesselberg. Hij is vernoemd naar een toentertijd beroemde Noor, de poolreiziger Roald Amundsen. Zijn vader overleed al vroeg, waarna Dahl naar diverse kostscholen werd gestuurd.
Op die scholen had hij vanwege het strenge regime geen goede tijd – en veel waardering voor zijn schrijftalent was er toen ook nog niet. Een van zijn leraren Engels schreef in een rapport: “Ik heb nog nooit iemand ontmoet die zo volhardend woorden gebruikt die precies het tegenovergestelde betekenen van wat er wordt bedoeld.”
Na een carrière bij Shell en de Britse luchtmacht trouwde Dahl in 1953 met de Amerikaanse actrice Patricia Neal. Tijdens hun 30 jaar durende turbulente huwelijk kregen ze vijf kinderen: Chantal Tessa Sophia (1957), Theo Matthew (1960), Ophelia Magdalena (1964) en Lucy Neal (1965).
Hun oudste dochter, Olivia Twenty, werd in 1955 geboren. Ze stierf zeven jaar later aan mazelen, wat ervoor zorgde dat haar vader zich zijn hele verdere leven is blijven inzetten voor vaccinatieprogramma’s.
Boeken
Dahl schreef twintig kinderboeken, die gewoonlijk vanuit het oogpunt van een kind zijn geschreven. De volwassenen hebben over het algemeen weinig goeds voor met de kinderen in het verhaal.
In Matilda bijvoorbeeld beschrijft Roald Dahl de avonturen van een meisje wier ouders niets om haar of haar schoolprestaties geven. Zulke ouders vindt hij erg, maar hij heeft ook een appeltje te schillen met ouders die hun kinderen juist “overdreven liefhebben”:
Als ik een onderwijzer was zou ik een paar heel gemene opmerkingen bedenken voor de kinderen van zulke liefhebbende ouders. ‘Uw zoon Maximiliaan,’ zou ik schrijven, ‘is een volslagen onbenul. Ik hoop dat u een eigen zaak hebt waar u hem een baantje kunt bezorgen als hij van school komt, want u kunt er donder op zeggen dat hij nergens aan de slag komt.’
Of als ik die dag in een dichterlijke bui was zou ik misschien schrijven: ‘Het is een merkwaardig feit dat bij sprinkhanen de gehoororganen aan weerszijden van de buik zitten. Te oordelen naar wat uw dochter Vanessa de afgelopen maanden heeft opgestoken, bezit zij in het geheel geen gehoororganen.’
Ik zou zelfs nog dieper in de biologie duiken en schrijven: ‘De cicade scharrelt zes jaar als larve onder de grond en leeft niet meer dan zes dagen in de vrije lucht en de zonneschijn. Uw zoon Frederik heeft zes jaar als larve rondgescharreld op deze school en we zitten nog steeds te wachten tot hij zich zal ontpoppen.’
Een bijzonder irritant meisje zou mij misschien prikkelen tot: ‘Fiona heeft de ijzige schoonheid van een ijsberg, maar in tegenstelling tot de ijsberg zit bij haar helemaal niets onder de oppervlakte.’
Personages
Roald Dahl hoort bij de jeugd van iedere twintiger, dertiger, veertiger van nu – en er groeit ongetwijfeld een nieuwe generatie op van Dahlliefhebbers, die vrijwel nergens aan merken dat zijn populairste boeken al veertig jaar oud zijn.
Vrijwel nergens, want het is namelijk wél te zien aan de gebruikte namen. Waar kinderboekenschrijvers anno 2013 hun verhalen vullen met kinderen die Lisa, Sam, Jip of Bo heten, zo kregen Dahl’s creaties nog namen die vertaald werden met Ankie, Marijke, Emmie, Sjakie, Dolf of Flip.
Ik vraag me af of – als Sjakie en de Chocoladefabriek in 2013 zou zijn verschenen – zijn naam niet gewoon Charlie was gebleven. Er zijn tegenwoordig in elk geval veel meer Charlies dan Sjakies!
Desalniettemin, zit er iets voor je tussen?* Of, wat is jouw favoriete Dahl-naam? Ik kies voor Matilda en eh… Victor.
(En stiekem voor Veruca, een niet al te subtiele verwijzing naar het latijnse woord voor ‘voetwrat’, verruca. Wist je dat Veruca’s achternaam in de oorspronkelijke versie Salt is en in de Nederlandse vertaling Peper?)
De beste namen
meisjes en vrouwen
- Agatha Bulstronk
- Alma
- Amanda Trip
- Angelica
- Angina Peper
- Ankie Appelsnoet
- Arabella Teerkes
- Bea
- Birgit Svenson
- Charlotte Russe
- Cornelia Prinsetatel
- Daisy Entwistle
- Emmie Maartens
- Greta Klopsteen
- Helen Hoogwater
- Henriëtta
- Hortensia
- Jakoba (Koba – opoe)
- Jans
- Lavendel
- Marian
- Marie Krakeel
- Marijke (Marij) Engel
- Mary
- Matilda Wurmhout
- Millie
- Papittedo
- Pascentia
- Primula
- Ranghild Hansen
- Roberta Kwips
- Sofie
- Solveg Christiansen
- Veruca Peper
- Violet Beauderest
- Willemina (grootmoeder)
jongens en mannen
- Arthur
- Billy
- Bram Bokkepoot
- Bruno Jenkins
- Caspar Slok
- Daan
- Dolf Hoogland
- Don Mini
- Eduard Haenen
- Eric Inkt
- Flip Krijtjes
- Fred
- Gordon Butcher
- Govert Strengel
- Harrie Wurmhout
- Heintje
- Hendrikus
- Henrik Meier
- Herbert Jenkins
- Imhrat Kahn
- Jakob (Jaap – opa)
- James Henry Trotter
- Jan Kremer
- Janneman Klopsteen
- Japie Fris
- John Winston
- Joris Teevee
- Julius Rotswinkel
- Karel
- Korneel Krakeel
- Leif
- Leo Klopsteen
- Marcus Engel
- Max Engelman
- Michiel Vis
- Nico Haaks
- Ollie Bobbelfluit
- Orson Cart
- Peter Walters
- Petrovitsj Gregorovitsj
- Robert Stok
- Roderik
- Rudi
- Sjakie Stevens
- Stijn Klop
- Victor Hazel
- Walter W. Wand
- Wammes
- Wilfred
- Willem (grootvader)
- William
- Willie Wonka
- Wong
* Er zitten een paar namen tussen uit de (fictie)boeken die Roald Dahl voor volwassenen schreef.