Meest westerse namen zijn Emma en Daniel

Krijg je de kriebels van het idee dat je kind straks makkelijk te vinden is op internet?

Aan een achternaam valt niet zoveel te kiezen, maar je zou natuurlijk op zoek kunnen gaan naar een partner die Jansen, of beter nog Johnson heet. Combineer dat met een superalgemene, ‘veilige’ voornaam en daarmee de googlebaarheid van je kind wordt drastisch verkleind.

In de meeste populariteitslijsten in de Westerse wereld vind je in ieder geval de volgende namen terug:

meisjes 

  1. Emma
  2. Sara, Sarah
  3. Anna
jongens 

  1. Daniel
  2. David
  3. Lucas

Vijf bijbelse namen en een lang bestaande Germaanse (Emma). Ergens spreekt me dat wel aan, zo’n naam waaraan niemand (in deze contreien) aanstoot kan nemen.

Emma

In zo goed als ieder West-Europees land (België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Liechtenstein, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Zweden en Zwitserland) staat Emma in de top 10, evenals in Canada, de Verenigde Staten, Australië en Nieuw-Zeeland.

In Zuid- en Oost-Europa (en in Oostenrijk!) krijgen kinderen veel vaker traditionele namen en maakt een modenaam als Emma minder kans om de top te bereiken. Opmerkelijker is het dat Emma het slecht doet in Engeland. In dat laatste land was Emma in de vorige eeuw superpopulair, maar is nu alweer een jaar of tien veel minder in trek. De naam stond daar in 2009 op de 41e plaats.

Sara en Sarah

De meest internationale meisjesnaam van dit moment is Sara(h). Deze naam staat in tegenstelling tot het exclusief westerse Emma ook in veel niet-Europese hitlijsten, zoals die van Iran, Israël, Lybië en Maleisië.

Sara (‘vrouw van hoge afkomst’) is een heel oude naam die in zowel de bijbel als de koran voorkomt, wat meteen het voorkomen in verschillende delen van de wereld verklaart.

Hier in Nederland ontkomen we nog altijd niet aan de korterdankortst-trend en staat Saar inmiddels in de top 20, waar het de snelst stijgende naam van 2011 is. Sara en Sarah bungelen beide rond de 20e plaats, maar nemen bij elkaar geteld de 2e plaats in, na Sophie/Sofie.

Zit je op hockey? Dan heet je Fleur of Floris

hockeyveldHebben kinderen die hockey spelen kaknamen? Niet allemaal: ze heten ook gewoon Britt of Daan. Maar relatief veel hockeyende tieners heten Fleur of Floris.

De moeder van een dochter in een van de jeugdteams van de Noordwijkse Hockey Club (inclusief spatie) stuurde mij een lijst met 468 A t/m F-speler(tje)s.

Opvallend is dat hockey (in Noordwijk) echt een meidensport is: 306 meisjes tegenover 162 jongens. Maar liefst 10 van de meisjes heten Fleur, maar daarmee zijn we er nog niet in bloemenland. Ik vond ook Floor (5 keer), Floortje (2 keer) en Flore (1 keer).

Top 14 van hockeynamen voor meisjes in Noordwijk
(ieder minstens 4 keer) 

  1. Fleur
  2. Isabelle, Isabel
  3. Roos, Rose
  4. Emma
  5. Fabienne, Fabiënne
  6. Floor
  7. Bo
  8. Britt
  9. Charlotte
  10. Eline
  11. Eva
  12. Kim
  13. Merel
  14. Nikki

Bij de jongens zie ik behoorlijk wat namen die ook onder niet-hockeyers populair zijn of waren: Daan, Joost, Mathijs, Max, Ruben, Stijn en Thijs. Floris, David en Sjoerd zijn ook namen die vaak voorkomen, maar niet in alle lagen van de bevolking.

Top 10 van hockeynamen voor jongens in Noordwijk
(ieder minstens 3 keer) 

  1. Daan
  2. Floris
  3. David
  4. Joost
  5. Mathijs, Matthijs
  6. Max
  7. Ruben
  8. Sjoerd
  9. Stijn
  10. Thijs

Hockeynaaminspiratie

Die meest voorkomende namen kennen we nu wel, leuker is het om de bijzondere namen uit de lijst te bekijken. Bij de meisjes is het een mooie mix van Frans klinkende namen als Cornelie, Ernestine en Philine; koosnamen als Coosje, Ditte en Puck en stoere namen als Ines, Jet en Nova.

25 bijzondere hockeynamen voor meisjes

  1. Annelore
  2. Babette
  3. Catheline
  4. Claire
  5. Coosje
  6. Cornelie
  7. Ditte
  8. Elenore
  9. Ernestine
  10. Eva-Louise
  11. Felice
  12. Flore
  13. Ines
  14. Jente
  15. Jet
  16. June
  17. Keetje
  18. Noortje
  19. Nova
  20. Phebe
  21. Philine
  22. Pippa
  23. Puck
  24. Rosalie
  25. Veerle

Bij de jongens zijn het lange en nogal ouderwetse namen als Barteld, Guillaume, Jildert en Lodewijk, tegenover recente vondsten als Dex en Florian.

Er staan vooral veel Nederlandse klassiekers in het rijtje: Duco, Friso, Jerre, Jurre, Lex, Maarten, Noud, Pelle, Pieter, Roelof, Tjeerd, Wessel, Wisse en Zeger.

25 bijzondere hockeynamen voor jongens

  1. Barteld
  2. Dex
  3. Duco
  4. Elias
  5. Florian
  6. Friso
  7. Guillaume
  8. Jerre
  9. Jildert
  10. Jonas
  11. Jurre
  12. Lex
  13. Lodewijk
  14. Maarten
  15. Noud
  16. Oscar
  17. Pelle
  18. Pieter
  19. Roelof
  20. Sebastian
  21. Tjeerd
  22. Walter
  23. Wessel
  24. Wisse
  25. Zeger

Zit er iets voor jullie tussen?

Stien en Ocker: nieuwe retronamen

Eline VereEergisteren zagen we al dat Jan en Marijke de meest voorkomende namen waren onder gymnasiasten die in de Tweede Wereldoorlog in Scheveningen geboren werden. Waren er ook meer bijzondere (maar wel bruikbare) namen?

Als je Fiene, Gijs en andere standaard retronamen een beetje zat bent, is het altijd aardig om eens te kijken hoe mensen meer dan een halve eeuw geleden écht werden genoemd.

Bij de meisjes waren in de jaren ’40 allerlei verkleinnamen als Cathy, Cootje, Ditty, Jeltje, Josje en Winnie in de mode.

Ook korte namen komen voorbij – niet omdat ze zo hip waren, maar gewoon omdat dat Ina, Lia, Nel en Stien nou eenmaal makkelijke roepnamen zijn bij lange doopnamen als Catharina, Cornelia en Christina.

Sommige dames droegen echter namen die je zo uit Eline Vere ziet komen (of uit de zaterdageditie van de NRC): Agnes, Aleid, Edith, Elfride, Erica, Francine, Louise, Madeleine, Olga, Reina, Therese, Willemijn.

  • Agnes
  • Aleid
  • Anje
  • Arda
  • Barbara
  • Cathy
  • Christi
  • Cootje
  • Dia
  • Ditty
  • Dolly
  • Edith
  • Elfride
  • Elisabeth
  • Ella
  • Ellen
  • Elza
  • Erica
  • Esy
  • Fieneke
  • Florine
  • Francine
  • Gonda
  • Heleen
  • Helene
  • Ina
  • Inge
  • Irene
  • Jane
  • Jeltje
  • Jopie
  • Josje
  • Juul
  • Klaartje
  • Lia
  • Lidy
  • Lily
  • Linnet
  • Lita
  • Loes
  • Louise
  • Lucie
  • Madeleine
  • Margit
  • Miep
  • Mildrid
  • Mirty
  • Nel
  • Olga
  • Paula
  • Paule
  • Pukki
  • Reina
  • Reke
  • Riet
  • Ruth
  • Simone
  • Stien
  • Strid
  • Therese
  • Toosje
  • Truus
  • Willemijn
  • Winnie

Ook bij de mannen is het een mooie mengeling tussen degelijke roepnamen als Ben, Cees, Flip, Jaap, Jos, Koos, Pier, Roel, Rolf, Wil en Haagsche Chique als Baruch, Eduard, Julius, Louis, Ocker, Walter.

Verdienen ook Allard, Emiel, Felix (die gaat al hard!), Freek en Onno een terugkeer in de lijstjes van 2011?

  • Allard
  • Baruch
  • Ben
  • Bouke
  • Caesar
  • Carel
  • Cees
  • Chiem
  • Coen
  • Djien
  • Eduard
  • Emiel
  • Felix
  • Flip
  • Freek
  • Govert
  • Gunnar
  • Hein
  • Heinz
  • Jaap
  • Jiri
  • Jos
  • Julius
  • Jurjen
  • Koos
  • Leen
  • Leno
  • Leo
  • Lo
  • Loek
  • Lon
  • Louis
  • Ludo
  • Michiel
  • Nic
  • Ocker
  • Onno
  • Paul
  • Phil
  • Philip
  • Pier
  • Pieter
  • Renxx
  • Rien
  • Rinus
  • Roel
  • Rolf
  • Roni
  • Sjoerd
  • Vic
  • Walter
  • Wil
  • Wolter
  • Wout

Gepensioneerden uit Scheveningen heten Jan en Marijke

Prinses Irene, plus Beatrix en Margriet in 1944
Prinses Irene (midden) met haar zussen Beatrix en Margriet in 1944 (foto: Wikipedia)

In de oorlogsjaren werden ieder jaar duizenden kinderen Johannes of Maria genoemd, maar in Scheveningen heetten ze in het dagelijks leven Jan en Marijke.

Van lezeres Wieneke kreeg ik een lijst met zo’n 750 oud-leerlingen van het voormalige Johan de Wittlyceum in Scheveningen, dankjewel!

De oud-HBS’ers zijn voor het overgrote deel geboren tussen 1940 en 1947 en zijn nu dus ruim 70 jaar oud.

Tegenwoordig zijn er meer meisjes die vwo doen dan jongens, maar dat was in de jaren ’40 nog niet het geval. Zo’n tweederde van de namen op de lijst is van jongens, de rest van meisjes. Het is natuurlijk geen volledig overzicht van alle namen in Scheveningen, maar het geeft een aardig beeld.

Aanvulling 15 januari 2012 van lezer Willem Ment den Heijer: De betreffende school stond weliswaar op de grens van Scheveningen, maar werd (ook) goed bezocht door leerlingen uit de rest van de stad, die vaak modernere voornamen droegen dan oorspronkelijke Scheveningers. 

Jan en Hans

Maar liefst 31 van de 450 jongens heten Jan en nog eens 25 noemen zich Hans. Samen met een handvol Jan-nogeennaams, Johns, Johnny’s en Jopen heeft zeker 1 op de 7 jongens een van Johannes afgeleide voornaam.

De top 20 van roepnamen in de jaren ’40 in Den Haag ziet er vertrouwd uit. Als in: die namen hebben we eerder gehoord bij vaders, ooms en buurmannen. Natuurlijk heten ze eigenlijk Willem (Wim), Hendrik (Henk) en Cornelis (Kees), maar hun roepnamen zijn minstens zo interessant.

Meest voorkomende jongensnamen in Scheveningen (circa 1945)

  1. Jan
  2. Hans
  3. Wim
  4. Peter
  5. Rob
  6. Frans
  7. Henk
  8. Dick
  9. Eddy, Eddi
  10. Erik, Eric, Erick
  11. Kees
  12. Bert
  13. Gerard, Gérard
  14. Leo
  15. Paul
  16. Wouter
  17. Bob
  18. Harry, Harrie
  19. Nico
  20. Rudi, Rudy
  21. Ton

Marijke en Yvonne

De meisjeslijst is ook bijzonder, vooral omdat de meeste namen nauwelijks gegeven werden als officiële voornaam en dus niet in de statistieken terug te vinden zijn. Zo is Marijke Maria, Ineke is Catharina of Hendrina, Lenie, Ellen en Ellie zijn Helena.

Toch zie je ook hier de ‘nieuwe tijd’ van na de oorlog al zijn intrede doen: Yvonne, Sylvia, Ingrid, Renée en Yolanda werden pas in de jaren ’60 megapopulair, maar op dit Haagse lyceum waren blijkbaar al wat pionierende ouders.

Meest voorkomende meisjesnamen in Scheveningen (circa 1945)

  1. Marijke
  2. Yvonne
  3. Ineke
  4. Lenie, Leny
  5. Carla
  6. Ellen
  7. Ellie, Elly
  8. Hetty
  9. Sylvia
  10. Tineke
  11. Anneke
  12. Els
  13. Ingrid
  14. Irene
  15. Renee, Renée
  16. Yolanda

Irene

Een opmerkelijke naam in dit rijtje is Irene. Prinses Irene werd in de zomer van 1939 geboren, vlak voordat de Tweede Wereldoorlog in Nederland uitbrak. In de jaren daarvoor werden enkele tientallen meisjes per jaar zo genoemd, maar in de oorlogsjaren en met name in bevrijdingsjaar 1945 werden er ineens honderden Irene’s geboren. In dat jaar werd 1 op de 50 meisjes Irene genoemd (eerste of tweede naam) en kregen zelfs 28 jongens Irene als tweede voornaam.

Ik pleit voor een Irene wederopbloei. Het is niet alleen de naam van die bekende prinses, maar heeft ook nog eens een prachtige betekenis: (godin van de) vrede. Irene daalt al jaren in populariteit – in 2010 waren het er nog maar 30. Grijp je kans: dit is die klassieke meisjesnaam à la Emma of Sophie die iedereen kent, maar niemand (meer) gebruikt.