Maori babynamen

maori nieuw-zeeland
maori nieuw-zeeland
Maori’s in Nieuw-Zeeland. Foto: NelsonNZ  (CC BY-NC-ND 2.0)

De Maori wonen vanaf ongeveer 1250 in Nieuw-Zeeland. Ondanks de komst van de Engelsen in de achttiende eeuw hebben ze veel van hun tradities weten te behouden, waaronder eigen, unieke voornamen.

Ongeveer 600.000 Nieuw-Zeelanders (1 op de 8) noemen zichzelf Maori, een woord dat ‘normaal, gewoon mens’ betekent. In theorie is hun taal – naast gebarentaal en Engels – een van de officiële talen in het land, maar in de praktijk spreekt iedereen Engels.

Cultuur

Dat komt vooral doordat stamhoofden rond het begin van de 20e eeuw het belang van Engels spreken inzagen boven het leren van een ongeschreven taal. Inmiddels komt men daar wat van terug en kunnen kinderen in Nieuw-Zeeland weer naar scholen waar uitsluitend Maori gesproken wordt. Sowieso leert ieder kind belangrijke begrippen als getallen en kleuren in beide talen.

De Engelsen hebben te hooi en te gras culturele gebruiken en tradities van de oorspronkelijke bewoners overgenomen. Zo doen de All Blacks (het rugbyteam van Nieuw-Zeeland) voordat ze internationale wedstrijden spelen altijd een haka (een ceremoniële dans).

En tegenwoordig geven ook ouders met een Europese achtergrond hun kinderen Maori-voornamen.

Band tussen voorouders en kinderen

De burgerlijke stand ging met de vlooienkam door de lijst van kinderen die tussen 1 juli 2014 en 30 juni 2015 zijn geboren. Bij elke naam moest worden vastgesteld of het om een traditionele naam ging.

Jeff Montgomery (Registrar-General of Births, Deaths and Marriages):

“Veel ouders kiezen een Māori naam voor hun kind om hun band met de Māori taal te eren en om hun identiteit als Nieuw-Zeelander gestalte te geven. Het is fijn om te zien dat ook niet-Maori’s te reo (‘de taal’) op een heel persoonlijke manier gebruiken.

We hebben verschillende mooie, traditionele namen voorbij zien komen, die de rijkdom van de Māori taal en cultuur tonen. Namen als Tangaroa en Kahurangi zijn een krachtige manier om vast te houden aan de verbintenis tussen een kind en zijn voorouders en whakapapa (‘voorgeslacht’).”

Maori voornamen

De meest gegeven meisjesnaam was Maia en voor jongens was dat Nikau. Die namen gaan al een aantal jaren aan kop.

meisjes

  1. Maia (dapper, vol vertrouwen)
  2. Manaia (naam van een mythologische figuur met de kop van een vogel en het lichaam van een mens)
  3. Anahera (engel)
  4. Ana (Anna)
  5. Aroha (liefde)
  6. Kaia (sterk, leider)
  7. Hana (Hannah)
  8. Ataahua (mooi)
  9. Tia (Thea)
  10. Kora (Nicola)
  11. Amaia (halo)
  12. Tui (naam van een inheems zangvogeltje)
  13. Te Aroha (de liefde)
  14. Kahurangi (zo blauw als de lucht; naam van een inheemse edelsteen)
  15. Awhina (hulp, steun)
  16. Manawa (hart)
  17. Kara (Carina)
  18. Aaria (invloedrijk)
  19. Rui (Louise)
  20. Te Ao (de wereld)

jongens

  1. Nikau (naam van een inheemse palmboomsoort – Rhopalostylis sapida)
  2. Ari (Alfred)
  3. Manaia (naam van een mythologische figuur met de kop van een vogel en het lichaam van een mens)
  4. Wiremu (William)
  5. Kauri (naam van een inheemse boomsoort – Agathis australis)
  6. Mikaere (Michael)
  7. Rawiri (David)
  8. Ihaia (Isaiah)
  9. Kai (naam van inheemse pijnboomsoort – Prumnopitys taxifolia; of Hawaiiaans voor ‘zee’)
  10. Manaaki (ondersteuning, verzorging)
  11. Tai (vriend)
  12. Tane (man; in de Polynesische mythologie was Tane de god van het woud en het licht. Hij creëerde onder meer de Tui-vogel en de mens)
  13. Tamati (Thomas)
  14. Taika (tijger)
  15. Kahurangi (zo blauw als de lucht; naam van een inheemse edelsteen)
  16. Tangaroa (god van de zee en het vuur)
  17. Manawa (hart)
  18. Ihaka (Isaac)
  19. Tama (zoon; jongen)
  20. Tawhiri (naam van een kleine inheemse boom – Pittosporum tenuifolium)

Bron: Most popular Māori baby names in 2015 (29 januari 2015) en good old Behind the Name voor een aantal van de betekenissen

Trijntje Oosterhuis kiest voor een knutselnaam

Trijntje Oosterhuis dochter Maël
Trijntje Oosterhuis dochter Maël
Trijntje Oosterhuis dochter Maël (foto: Ailura/Wikipedia CC BY-SA 3.0 at)

Zangeres Trijntje Oosterhuis (42) is gisteren bevallen van haar eerste dochter, genaamd Maël Joni Ronde.

Haar zoons uit haar huwelijk met VARA-bobo Sander van den Eeden heten Jonas en Marijn. De twee jongens kregen vorig jaar ook een halfbroertje: Faber.

Kersverse vader Alvin Lewis (44), die de tweelingbroer is van zangeres Berget Lewis, heeft al een 18 8-jarige zoon: Eljah.

Mooi en prachtig

Op Instagram schreef Trijntje Oosterhuis:

“Dinsdag 8 december 2015 om 14:03 uur is onze lieve, mooie, prachtige dochter Maël Joni Ronde geboren. Zusje van Jonas, Marijn en Eljah. We voelen ons trots, uitverkoren en gezegend met de komst van dit meisje. We genieten elke seconde van haar pure schoonheid en prille liefde. Bless, Alvin&Trijntje”

BN’ers houden van knutselen

Ze hebben blijkbaar nogal zitten puzzelen op de naam van het meisje dat alle families samen moet brengen: MArijn + ELjah + JOnas en, en eh? Alvin-NI = MAËL JONI?

Ze is niet de eerste BN’er die lekker aan het knutselen is geslagen bij het vinden van dé naam. In 2009 kreeg voetballer Eljero Elia met zijn vriendin Sanne Hoogkamer een dochter, genaamd SAEL.

In 2014 werden juduka/dj Dennis van der Geest en zijn vrouw Zaina Mohamed ouders van dochter DEZA, zusje van Bjørn en Fynn.

Over Maël & Joni

Maël is een vrij bijzondere naam in Nederland; hij komt bovendien bijna alleen bij een handvol jongens voor. De Bretonse naam is afgeleid van het keltische woord voor ‘baas’ of ‘prins’.

Ook Joni is niet erg populair. Het koosnaampje voor Johanna is vooral bekend geworden dankzij de Canadese singer-songwriter Joni Mitchell (die eigenlijk Roberta Joan heet). En dat is natuurlijk een mooie naam voor een meisje in een familie vol muzikanten!

Ronde?

Berget en Alvin Lewis zijn de kinderen van de Surinaamse Henri Ronde en een Brits-Guayanese moeder met Lewis als achternaam. In hun begintijd als artiesten bij Total Touch (zo lang kennen Trijntje en Alvin elkaar dus al!) gebruikte het tweetal de achternaam ‘Ronde-Lewis‘.

Ik vermoed dat Lewis tegenwoordig hun artiestennaam is, terwijl er Ronde in hun paspoort staat. En zo heet kleine Mäel dus Maël Ronde.