Voornamelijk ♥ alles over voornamen
de voornamenexpert
Moeders hebben meer te zeggen over de voornamen van hun kinderen dan vaders, zo wijst Brits onderzoek uit. Vier van de tien aanstaande vaders geven het uiteindelijk op en laten de keuze aan hun partner over.
Het gemiddelde koppel heeft zo’n twaalf voornamen op hun lijstje staan. Driekwart van hen heeft dé naam voor de bevalling vast staan, de rest beslist in de dagen na de geboorte. Wie is bij jullie de baas over de babynaam?
[poll id=”13″]
Congolezen besteden geen uren aan het wegstrepen van namen op lijstjes van hun partner, of aan het uitzitten van films in de bioscoop om maar de laatste naam in de aftiteling mee te kunnen pakken. De namen van hun kinderen staan al voor de geboorte vast.
Ivan Godfroid is in Congo gestationeerd en helpt een lokale medewerker met Engels leren. In ruil daarvoor vertaalt nachtwaker Jacques Kambale Kahongera (die graag op zijn Engels Jack wil worden genoemd) wat uit het Kinande, de plaatselijke taal. Of hij vertelt over de cultuur in zijn gemeenschap, de Munande.
Vandaag heeft hij me uitgelegd hoe het komt dat elke Munande drie namen heeft. Vooreerst is er een naam die je plaats in het gezin uitdrukt. De eerstgeborene heet dan Mumbere, letterlijk: de eerste (zoon). Of ook Paluku: de eerstgekomene.
Toen ik in 1987 voor het eerst het Oosten van Kongo bezocht vanuit mijn toenmalige standplaats Kigali in Rwanda, heeft de voorzitter van COOCENKI, een federatie van boerencoöperaties, me herdoopt tot Paluku. Ik was de eerste blanke die sinds de onafhankelijkheid zijn dorp Mighobwe bezocht, en dus was ik in zijn ogen de eerstgekomene.
De tweede jongen in een gezin heet dan Kambale, zoals Jack. De derde Kasereka, de vierde Kakule, enzoverder. Maar als de eerstgeborene een meisje is en het tweede kind een jongen, heet deze Muhindo. Voor de meisjes bestaat een gelijkaardige reeks. U begrijpt vanzelf dat het aantal voornamen in Kinande erg beperkt is. Je struikelt als het ware over de Palukus, de Kambales en de Muhindos.
Gelukkig is er ook een doopnaam. Voor de gelovigen dus. De directeur van Vredeseilanden-DRC kreeg zo de doopnaam Leopold. En als eerstgeborene heet hij Mumbere. Leopold Mumbere betekent dus letterlijk Leopold de Eerste! En bovendien is hij echt van Koninklijken bloede (maar dan wel van een lokale dynastie).
De derde naam dan wordt geërfd, niet van de vader, maar van de grootvader (voor de jongens) of de grootmoeder (voor de meisjes). In een gezin met jongens en meisjes zal je dus twee familienamen aantreffen. De reden voor deze generatiesprong is dat men de voorouders wil levend houden in het familiale bewustzijn. Door slechts één enkele familienaam te gebruiken, zoals in Europa, is die niet langer geassocieerd met een bepaalde voorouder en gaat die persoonlijke band dus verloren. De derde naam van Jacques – sorry, Jack – Kahongera, is dus de naam van zijn grootvader.
Al jaren eerder had je lijstjes klaarliggen met voornamen voor je toekomstige kind en over een paar weken is het zover! Maar veel vrouwen gaan ineens over de naam twijfelen op het moment dat de baby er bijna is.
Wat als je kind mollig en met een bos haar wordt: past Fleur dan nog wel? Is het echt geen probleem dat het buurjongetje ook Jayden heet? Horen andere mensen ook steeds “you know” als je dochter Juno heet?
Toch maar toegeven aan de wens van je partner, die liever Tessa dan Tess wil? Lijkt Sem niet te veel op de naam van neefje Sam? Wat als je collega twee dagen voor de geboorte van je kind ook een Thijs krijgt? Is Anna toch te populair?
Twijfel, twijfel… Klinkt het bekend, of zijn jullie nooit meer van je eerste keuze afgeweken? Of heeft jouw kind pas op het kraambed zijn naam gekregen en was het een heel andere dan je al die maanden in gedachte had?
Uiteindelijk kreeg hij een Theo (een hippe naam in de Verenigde Staten – hier iets minder) en een Milo, maar columnist Peter Hartlaub herinnerde zich gisteren ineens dat Atticus tijdens de zwangerschap een reële optie was.
Voor een bokser of een badass acteur zou het nog kunnen, maar niet voor de zoon van een lerares Engels, zo redeneert hij. Dat zou te pretentieus zijn geweest en hij is blij dat zijn vrouw en hij de naam van de Romeinse beroemdheid van hun lijstje hebben geschrapt.
Jammer genoeg kan niet iedereen zich herinneren welke namen onderweg zijn afgevallen, maar de namenliefhebbers hier vast wel! Welke namen waren ooit favoriet, maar zijn het niet geworden?
Ben je daar blij om, of heb je toch nog een warm plekje in je hart voor dat prachtige maar onuitspreekbare Aurora? Was je zoon bijna Jeremy geweest, maar is het maar goed dat het bij die single van Pearl Jam is gebleven?