Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een mysterieuze dame verworven. Jullie mogen het Meisje met brede hoed van de 17de-eeuwse schilder Caesar van Everdingen een naam geven!
Het 350 jaar oude topmodel draagt “een satijnen wit gewaad met ontblote schouders en houdt met haar linkerhand een gevlochten mandje met pruimen omhoog.” Om haar tere huid tegen de felle zon te beschermen heeft ze een exotische hoed met een brede rand op.
Geef jij haar een naam? Ga dan naar de website van het Rijksmuseum en stuur je suggestie in!
Ik ben natuurlijk heel benieuwd welke naam jij voor haar hebt gekozen – en waarom.
Logo Mencia de Mendoza (afbeelding: http://twitter.com/MenciadeMendoza)
Op mijn middelbare school was het een mooie mix van rasechte Hagenezen, keurige hockeymeisjes en stoere tuinderszonen.
Ook de namen op het Mencia de Mendoza in Breda zijn gevarieerd. Een leerlinge van die scholengemeenschap (en trouwe lezer van Voornamelijk) stuurde mij een lijst met 1.768 van haar medeleerlingen, die tezamen 769 verschillende namen hebben.
De leerlingen zijn grofweg tussen 1991 en 1998 geboren en geven dus een mooi overzicht van Brabantse roepnamen uit de jaren negentig.
Kort
Namen in Brabant zijn gemiddeld korter dan in de rest van Nederland en op deze school is dat niet anders. Zelfs voor meisjes is er pas na de top 10 plek voor namen met meer dan twee lettergrepen.
De enige lange meisjesnamen die het goed doen zijn al langer in omloop: Janneke, Lonneke, Marieke, Michelle, Eveline, Suzanne, Simone, Charlotte.
Kimberley, Stephanie, Samantha, Tamara, Julia en andere landelijke succesnummers uit de jaren negentig zijn hier nauwelijks aangeslagen.
Top 10 van meisjesnamen in de jaren ’90
Sanne (16 meisjes)
Eva (15)
Laura
Sophie, Sofie (13)
Anne (12)
Anouk (11)
Iris
Vera
Britt, Brit (10)
Emma
De top 10 bij de jongens bestaat uit uitsluitend namen van slechts een lettergreep! Verderop in de lijst staan wel meerdere jongens die Martijn, Matthijs, Casper, Jasper, Jeroen of Joris genoemd worden.
Top 10 van jongensnamen in de jaren ’90
Tom, Thom (20 jongens)
Lars (15)
Daan (14)
Koen, Coen
Stijn, Stein
Tim
Bart (13)
Bram
Gijs
Rick, Rik
Thijs
Op het kaartje hieronder kun je goed zien dat korte namen (zoals de top 5 van het Mencio de Mendoza) relatief veel in Brabant voorkomen.
Verspreiding voornamen Tom, Lars, Daan, Koen, Stijn in % (hoe donkerder hoe populairder, afbeelding: Meertens Instituut)
Stad versus platteland
De school heeft twee locaties met compleet andere leerlingen, waar het hun namen aangaat althans. De hoofdvestiging ligt in Breda, de nevenvestiging in Zundert, een 20.000 inwoners tellende gemeente 15 kilometer verderop.
Lekker kort door de bocht zitten er in de stad vooral tieners met Hollandsche voornamen op school en hebben ze op het ‘platteland’ veelal Engelse namen.
typisch: Dirkje, Ellen, Kayleigh, Rachel & Lenny, Nick, Pascal, Remco
Mavo versus vwo
Echt zinvol zijn dit soort statistiekjes niet, maar ze zijn wél leuk natuurlijk. De populairste namen komen het meest voor onder mavo, havo of vwo-leerlingen; de typische namen komen relatief vaak voor in dat schooltype.
Mavo
populairst: Amber, Eva, Iris, Manon & Lars, Nick, Rick, Tim
Het is lang geleden, maar hier is weer eens een lijstje van geborenen en overledenen in Amsterdam.
Tussen de namen van de 23 baby’s die in de grote stad ter wereld kwamen en die van de 23 mensen die er het leven lieten, zit een wereld van verschil.
De pasgeborenen krijgen geen traditionele eerste voornaam meer, maar er wordt nog volop vernoemd in de tweede en derde voornaam: Dymphna (daar is ze weer!), Maria, Gerard, Klaas.
Weinig top 10 namen ook: Amsterdammers geven ofwel een heel bijzondere (verzonnen) voornaam, of een hockeynaam, zo lijkt het.
Geborenen aangegeven op 1 en 2 juni 2011:
Ayelet Ruth
Iduna Minerva
Jenayah Imelda Amorenza
Jaloe Linda Dymphna
Kathy Anna
Leah Sophie
Luna
Noor
Novalia Maria
Saar
Willemijn Aleide Mathilde
Amancio Gamayli Jamilo
Axel Anne Jan
Huub Gerard Nicolaas
Jelighno Juvernius
Jurre Robert
Kyuss Buck
Matz Oliver
Oscar Wouter
Pancho Klaas
Russell Maximiliaan Jonas
Tom
Yannick Richard
De overledenen dragen bijna allemaal traditionele lange Nederlandse namen, op de wat jongere mensen na, die al een roepnaam als voornaam hebben gekregen.
Bij de mannen zie ik trouwens twee namen die anno 2011 verrassend genoeg nauwelijks meer voorkomen: Alle en Jelger. Best aardige alternatieven voor bijvoorbeeld Milan en Jasper.
Overledenen aangegeven op 1 en 2 juni 2011:
Adriana
Alberta Theresia Cornelia
Carolina
Erna Amanda
Hendrikje
Johanna Wilhelmina Maria
Laura Saskia
Maria Adriana
Regina Petronella
Sandra
Adel Ahmed Mohamed
Alle
Antonius Hendricus
Christiaan Nico
David Karel
Emanuel Frans Rudolf
Harry Karel
Jelger Hans
Kar Lok
Leendert
Marcin Mieczysław
Paul Johan
Theodorus Adrianus Marinus
Bron: Het Parool, 5 juni 2011 (Ik heb de achternamen weggelaten.)
Mohammed: het is naast Sem, Sanne en Sophie zo’n beetje de meest besproken babynaam in Nederland. In Amsterdam gaat hij al zeker dertig jaar aan kop.
Vanaf het eind van de jaren negentig hield ik elke dag bij wat de namen van pasgeborenen in de hoofdstad waren: een megaklus waar ik een paar jaar geleden mee ben gestopt.
Gelukkig publiceert de gemeente Amsterdam tegenwoordig zelf een top 10 (2010). Met mijn top 10 uit 2000 ernaast is het tijd om de balans op te maken.
Tijden veranderen, namen nauwelijks
De populairste babynamen in heel Nederland zijn veranderd in de afgelopen tien jaar: Sanne en Thomas zijn passé. In Amsterdam heeft de tijd echter stil gestaan: daar staan Sara(h) en Moham(m)ed nog altijd bovenaan.
Ook Sophie, Max en Lucas blijken onverslaanbaar. In de rest van de lijst is (gelukkig) wel wat veranderd, zij het soms subtiel: Lisa werd Lina bij de meisjes, Eva werd Emma, Julia werd Julie, Noa werd Noor.
De korterdankorttrend is ook te zien bij de Marokkaanse en Turkse Amsterdammers: Yasmine en Ouimama zijn ouderwets, je noemt je kind nu Aya of Lina.
De jongenslijst is tegenwoordig wat spannender dan die van de meisjes. Weg met moderne klassiekers als Daan, Thomas, Tim, Mees en Stefan: welkom Olivier en Benjamin (en Jayden…).
De top 3 van jongensnamen bestaat anno 2010 uit voornamen die vooral onder Turkse en Marokkaanse Amsterdammers in trek zijn: niet zo gek in een stad waar meer dan de helft van de kinderen minstens één niet in Nederland geboren ouder heeft.
Naast het onvermijdelijke Mohamed zijn vooral Rayan en Adam in trek. Die laatste naam wordt ook wel door autochtone Amsterdammers gegeven.
Wel toepasselijk: Amsterdam > A’dam > Adam. Jammer dat Eva niet meer in de top 10 staat!
NB Bij de SVB (2010) werd geen rekening gehouden met de verschillende spellingwijzes van eenzelfde naam: ik heb in 2000 Mohamed/Mohammed en Sara/Sarah bij elkaar geteld.
Het is lang geleden, maar hier is weer eens een lijstje van geborenen en overledenen in Amsterdam. 