Jack is weer in de mode – een opmerkelijke revival

Jack is weer in de mode - dankzij Jack Sparrow?
Captain Jack Sparrow in Pirates of the Caribbean (foto)

Jack is weer in de mode, viel de lezers hier al op. Of toch in elk geval onder Bekende Nederlanders.

Voor mij is Jack een naam voor mannen van middelbare leeftijd – of misschien nog ouder.

Oud en beroemd

Sommige Jacks kennen we al meer dan een eeuw: Jack Daniel (van de whiskey) was van 1846, Jack de Ripper ‘opereerde’ in 1888 en ook Wizard of Oz-acteur Jack Haley werd meer dan een eeuw geleden geboren.

Beroemde nog levende Jacks zijn er gelukkig ook: acteurs Jack Nicholson (1937 – John Joseph), Jack Black (1969 – Thomas Jacob), muzikant Jack White (1975 – John Anthony) en acteur Jack Quaid (1992).

Jack naar Nederland

Na de oorlog, toen veel nieuws en popcultuur uit landen als Engeland en Amerika naar Nederland overwaaide, was Jack een bijzonder gebruikelijke roepnaam voor mannen die officieel John (Jan/Johannes) heetten. Zie bijvoorbeeld president John F. Kennedy, die gedurende zijn korte leven (1917-1963) altijd Jack werd genoemd. Ook steracteur Jack Lemmon (1926-2001) heette officieel John. On the Road-schrijver Jack Kerouac (1922-1969) heette eigenlijk keurig Frans Jean-Louis.

Onder invloed van dit soort beroemdheden noemden de ouders van presentatoren Jack Spijkerman (1948 – Jacob Dirk) en Jack van Gelder (1950), acteur Jack Wouterse (1957 – Jacobus Albertus) en Rowwen Hèzevoorman Jack Poels (1957) hun zoons zestig jaar geleden Jack.

Modenaam

De afgelopen veertig jaar werd Jack in Nederland steeds minder populair als roepnaam, net als John trouwens. In onder meer Ierland, Groot-Brittannië en Australië voert Jack echter al een paar jaar de populariteitslijsten aan. Er is zowat geen celeb te vinden die geen zoon Jack heeft – de naam is tegenwoordig populairder dan het ‘officiële’ John.

In Nederland zijn we Jack pas sinds kort aan het herontdekken. Ik begrijp niet precies waar de hernieuwde belangstelling vandaan komt: Hans, Peter, Rob, Ron en andere jaren zestigrelikwieën beleven geen revival.

Bekende Nederlanders

Bekende Nederlanders bepalen als wel vaker de trend. Het begon in 2006 met Twan Huys, die voor Jack koos. De journalist was toen net terug na een lang verblijf in Amerika. In datzelfde jaar noemde Reinout Oerlemans zijn zoon Benjamin Jack.

Pas in 2009 volgde Liesbeth Kamerling, die na zoon Valentijn een Jack kreeg (een paar weken geleden werd daar zoon Levi aan toegevoegd).

En dit jaar is er geen houden meer aan: zanger Thomas Berge, presentator Jeroen Latijnhouwers en acteur Matteo van der Grijn kregen een Jack, evenals de Vlaamse politicus Jean-Jacques De Gucht (zou dat een vernoeming naar zichzelf zijn?).

Bijna 200 Jacks in 2012

Tot de eeuwwisseling kregen nooit meer dan 50 jongens per jaar de naam Jack. Er was een klein golfje Jackjes tussen 1955 en begin jaren zeventig (maar veruit de meeste Jacks in die tijd zullen dus officieel Jacob of misschien Johannes heten).

Begin jaren tachtig nam de belangstelling voor Jack weer iets toe, gestaag klimmend tot ongeveer 2006. In 2007 werden er voor het eerst meer dan 100 jongens Jack genoemd, in 2009 waren dat er al bijna 150 en het afgelopen jaar bijna 200.

Populariteit jongensnaam Jack - Jack is weer in de mode
Populariteit jongensnaam Jack (afbeelding: Meertens Instituut)

Jack is weer in de mode, maar waarom?

Wat maakt dat al die Nederlanders deze veertigersnaam als eerste officiële voornaam kiezen?

Vielen we massaal voor niet alleen Johnny Depp, maar ook voor zijn Pirates of the Carribean-personage Jack Sparrow? (Grappig feitje: Depps’ eigen zoon heet net als zijn vader John, maar wordt Jack genoemd.)

Hebben ze in 2010 gesmuld van de amoureuze escapades van toenmalig staatssecretaris Jack de Vries (1968 – Jacob Gabe)? Of keken ze in 2010/2011 naar de komedieserie Iedereen is gek op Jack?

Of heb ik weer eens een sexy soappersonage of een winnaar van een inmiddels vergeten talentenjacht gemist?

(Ja dus, zie de reactie van Elise over GTST-personage Jack van Houten)

Wat vind jij van Jack? Een oudemannennaam, of een frisse korte naam?

[poll id=”30″]

38 antwoorden op “Jack is weer in de mode – een opmerkelijke revival”

  1. Ik heb het totaal niet op Engelse namen, dus ook niet op deze. Hoogstens kun je zeggen dat zo’n korte naam minder ordinair aandoet dan ‘Jeffrey’, ‘Wesley’ en andere bewoners van het hooliganhonk.

    Hoe komen al die Johns trouwens aan de roepnaam ‘Jack’? De ene naam is afgeleid van Johannes, de andere van Jacobus; niet logisch.

    1. Jack is geen afleiding van Jacobus, maar wel degelijk van Johannes. Waarschijnlijk hebben Vlaamse immigranten de naam in de middeleeuwen naar Engeland gebracht, Jack is en afleiding van Janekin (‘Janneke’).

      Daarnaast hebben wel meer koosnamen klanken die in de originele naam niet voorkomen, denk aan Robert/Bob, Edward/Ted en Mary/Molly in het Engels en Elisabeth/Bep, Johannes/Joop en Maurits/Maup/Mauk in het Nederlands.

      1. In Nederland is het inmiddels wel een afleiding van Jacobus gewórden. Jacobus – Sjaak – Jack. Jacob – Jacques – Jack. De verwarring ligt in elk geval voor de hand.

        Maar mooi om te zien hoe een roepnaam bij het Nederlandse Jan 500 jaar later via Engeland weer terugkomt naar de lage landen, dank voor de aanvulling!

  2. Ik heb een neef met de naam Jack. Hij is genoemd naar zijn opa Jacobus, die Jac werd genoemd. Hij werd altijd Jacky genoemd, maar sinds een paar jaar noemt hij zich Jack.

  3. Zou het personage “Jack van Houten” in GTST ook niet bijgedragen hebben aan de populariteit?

    1. Ik verraad hiermee mijn bejaardheid, maar ik ben blijven hangen bij Frits van Houten en Martine Hafkamp. Stierf Frits niet door iets met een föhn of een radio in een badkuip?

      Aha, Wikipedia geeft antwoord. Jack van Houten is de zoon van Frits en Martine, die na een ontvoering door opa Hafkamp wordt grootgebracht. Fritsje van Houten wordt Herman-Rien Hafkamp wordt Jack Woods en uiteindelijk Jack van Houten (ging het maar zo makkelijk met naamwijzigingen :)).

      Dit alles gespeeld door Mark van Eeuwen, ofwel in real life de aanuitaanuit-vriend van Lieke van Lexmond.

      Ja, Jack van Houten (2005-2012) lijkt me een mooie reden voor de groei van de populariteit van Jack in Nederland.

      1. Nee dat was een tv in bad :o) ik ben ook bejaard haha

  4. Ook mij is deze trend bij de BN’ers en BV’ers opgevallen.. Maar ik vind de naam Jack echt helemaal niks.

  5. Engelse namen zijn niet echt mijn ding, dus nee, Jack zou niet mijn keuze zijn.

  6. Toen ik op de basischool zat (begin jaren 70) hadik twee jongens in de klas die Jack heetten. De één werd uitgesproken als “jak”, de andere als “sjek”.
    Op de basisschool van mijn kinderen zit één kleine Jack (gewoon djek), helft van de tweeling Jack en Dave.

    Het zou niet een naam zijn die ik zelf zou geven, maar ik vind het wel een leuke naam. Kort en stoer. Véél beter dan sommige andere trents (Wolf, Spijker… of Deviano, Jayden enz)

  7. De zus van mijn vriendin is vorige week bevallen van een Jackie? Is dat ook een trend? Zusje van Joe.

      1. Wij hadden vroeger een hond die Jacky heette. Een Jack Russell…

  8. Oudemannennaam wat mij betreft. De opa van Wesley en Jayden denk ik…

    1. En die zit in de Sterrenwijk, in zijn blote bast, met een blikje Heineken in de hand, naar Frans Bauer te luisteren zeker? Ik snap ‘m. 🙂

      1. Zoiets ja. Gouden kettinkje… Maar verder geen cliché hoor! 😉

  9. Ik vind Jack op zich wel een mooie naam, maar ik zou ‘m alleen gebruiken als ik naar een Engelstalig land geëmigreerd was. In Nederland zou ik Jack nooit gebruiken, omdat het toch al snel een ietwat ’trashy’ feel heeft.

    1. Dat wat jij ’trashy feel’ noemt, is voor mij de wow-factor 🙂

  10. Ik ben helemaal niet van de Engelse namen maar ik heb wel een zwak voor Jack. Kort en stoer. En niet eens zo vreselijk met een oerhollandse achternaam ;-))

  11. Toen ik de zoveelste Jack las in de lijst van bekende Nederlanders dacht ik meteen: “wordt Jack de nieuwe Jayden?!?!”……….

  12. Een vriendin van mij is afgelopen april van een Jack bevallen.

  13. In Limburg (net als bij Jack Poels) wordt Jack meestal uitgesproken als Zjak (“trashy” uitspraak van Jacques). Vind ik nog erger dan het gewone Jack.

    Verder geldt ook voor mij dat ’t een no go is in ’t Nederlands. Net als Josh bijvoorbeeld, vind ik hartstikke leuk in een Engelstalig land, maar hier niet…

    1. In Brabant is dat net zo, zij het dat het misschien eerder als Sjak klinkt dan als Zjak. Ken er diverse en vind het met die uitspraak écht een naam die voorlopig niet meer hip is. Jack op zijn Engels vind ik leuk voor in een Engelstalig land, maar dus niet voor hier in Nederland. Ik ‘ken’ ook de broers John en Jack (uitgesproken als Sjon en Sjak), dat is dan weer wel heel erg jut en jul…

    2. Hoe spreek je Jacques dan op de niet-trashy manier uit?

  14. Ik heb een zwak voor Engelse jongensnamen en heb dan ook gestemd op: Ja, ik zou hem zo geven!

  15. Ik zou ‘m persoonlijk niet geven, omdat ik de uitspraak vaak niet mooi vind. Ook al is het een korte naam, toch kun je ‘m zo verschrikkelijk fout en op z’n Nederlands uitspreken…

    Ik zou er niet van schrikken mocht Kim Clijsters haar zoontje zo noemen, past mooi bij Jada en klinkt internationaal.

  16. Onze oudste zoon heet Jack, hij is geboren in 2000. Kort en vooral stoer vonden we, nooit spijt gehad van die keuze en eigenlijk vanaf het moment dat we “de” naam gevonden hadden, hebben we er nooit meer aan getwijfeld, Jack moest het worden.
    Op de basisschool waren geen andere jongens met die naam, misschien als zijn 10 jaar jongere broertje over een jaar naar school gaat dat er dan meer “Jack’s” rondlopen gezien de stijgende populariteit van de afgelopen jaren, ben benieuwd 🙂 .

  17. Hier in de buurt is het aantal jongetjes van 0 tot 4 jaar met de naam Jack inderdaad opvallend te noemen.
    Engelse namen,maar ook kort en stoer spreken veel Nederlanders aan en zodoende denk ik dat het een logisch trend is.Vind het een prima naam.Een verademing na Jayden,Mitch(ell) en Damian en ook Dean kennen we nu wel.
    Ook de namen Jake en Scott hoor ik hier geregeld voorbij komen.Valt in dezelfde categorie.

    Zelf zou ik wel kunnen kiezen voor Jim.

  18. mijn zoontje heet Jens….hoorde je toen ook weinig maar kom steeds vaker voor. Ik vind Jens en Jack dan wel weer leuk…

    1. Jens en Jack… allebei leuke namen, maar niet samen. Ik vind de twee verschillende uitspraken van de J als beginletter storend. Ik heb de neiging Djens en Djek te zeggen.

      1. Ja maar het zou geen tweeling zijn dus dat scheelt….ach Jens krijgt nu een zusje dus is Jack weer uit de gratie :o)

  19. Ik heb gestemd voor “Dan liever Jan”. De associatie met Jack de Vries en Jack van Gelder is voor mij levensgroot en in beide gevallen bepaald geen aanbeveling.

Reacties zijn gesloten.