Valentijn bestaat pas 40 jaar (als voornaam)

Valentijn hartEen paar jaar geleden doken ze ineens overal op, jongetjes genaamd Valentijn.

Terwijl de meeste van hun generatiegenoten het moeten doen met een stoere/korte naam, kozen hun ouders tegen de stroom in voor een romantische hockeynaam.

Natuurlijk is Valentijn prima af te korten tot Tijn, zodat hij toch mee kan in de stroom van kinderen die Tim, Thijs of Tijmen heten.

Valentijn kwam tot de late jaren zestig maar een enkele keer voor in Nederland en is de afgelopen twintig jaar verworden tot doorsnee jongensnaam.

Op het hoogtepunt in 2010 werden ruim 170 jongens Valentijn genoemd; in 2011 waren het er naar schatting zo’n 20 minder.

Populariteit jongensnaam Valentijn
Populariteit jongensnaam Valentijn (afbeelding: Meertens Instituut)

Oorsprong

De naam is afgeleid van het Latijnse ‘valens’, wat volgens het Meertens Instituut zoveel betekent als ‘sterk, gezond, invloedrijk‘. Geen slechte betekenis dus.

Sint Valentijn was een martelaar wier kerkelijke feestdag op – je raadt het al – 14 februari valt. Valentijnsdag had vroeger weinig te maken met Milka-chocoladeharten of eenzaam uit Kenia ingevlogen rode rozen, maar meer met prille liefde.

Het was op verschillende plekken in Engeland bijvoorbeeld de dag “waarop jonge mensen meenden te kunnen raden wie hun aanstaande zou zijn.”

In Nederland

Valentijn en Valentinus waren oorspronkelijk nogal Brabantse namen (ook wel verbasterd tot Velten), maar dat is anno 2012 niet meer zo.

Tegenwoordig komt de jongensnaam overal regelmatig voor; iets vaker in grote steden en gebieden met een hoog gemiddeld inkomen dan elders.

Verspreiding jongensnaam Valentijn
Verspreiding jongensnaam Valentijn in procenten (afbeelding: Meertens Instituut)

IJshockey

Ik zei het al: een hockeynaam, Valentijn. Broertjes heten Julius, Florian, Olivier of Alexander; zusjes zijn Flore, Juliette, Rosalie of Madelief.

Of Puck, want dat is ook best (ijs)hockey.

Welke IJ-naam? Tijn!

Vanmiddag hadden we Maurice, Martijn en Martin over de vloer. Het hadden broers kunnen zijn, of buurmannen, of collega’s, maar in werkelijkheid zijn het twee dertigers en een peuter. Die blonde peuter, Martijn, wordt ook wel Tijn of Tijntje genoemd.

Wonderlijk genoeg heeft alleen de MA-naam Martijn de jaren zeventig overleefd: Maurice en Martin, maar ook Maarten, Marten, Manuel, Machiel, Marcel, Marco, Marnix en Marlon zijn allemaal exit. Max, Mark, Maas en Mats doen het nog wel goed, maar die zijn dan ook kort-en-dus-stoer.

Waarom is Martijn dan nog wel een (redelijk) populaire naam onder kinderen die in de jaren ’00 worden geboren? En Marijn? En Matthijs? Het is de IJ, een enorm populaire klank in zowel hockeynamen voor meisjes (Cathelijne, Karlijn, Willemijn, Meis) als jongens.

Deze week vroeg ik jullie welke IJ-naam het leukste is. Ik geloof niet dat ik eerder zoveel verdeeldheid zag: blijkbaar zijn ze allemaal goed. Ruim 200 lezers gaven hun stem en met een heel kleine meerderheid werd het de ‘modernste’ naam in de lijst: Tijn (15 procent). Gijs, voorheen populair onder zowel boeren- als notariszonen en nu ook omarmd als geschikt broertje voor Stan of Jip volgt op de voet (13 procent).

Stijn, Pepijn, Thijs, Valentijn, Marijn, Matthijs en Merlijn konden op ieder 8 tot 11 procent van de stemmen rekenen, terwijl Martijn de afsluiter was met 4 procent van de stemmers.