Terug naar af: Daan en Emma zijn het populairst

pasgeboren-paaseiIk dacht echt dat Sem en Sophie nooit meer van die eerste plek verdreven zouden worden, maar het bleek toch mogelijk. Oude bekenden Daan en Emma zijn weer het populairst!

Het is alsof we een lijstje van tien jaar geleden bekijken: ook Thomas en Thijs (bij de meisjes Lotte en Lisa) laten een stijgende lijn zien.

Populairste babynamen 2011 (derde kwartaal)
 

rang meisjes jongens
1 Emma ++ Daan
2 Julia Sem
3 Sophie Milan
4 Lotte Luuk +
5 Lisa + Lucas
6 Saar ++ Levi
7 Eva — Jayden
8 Isa — Thomas ++
9 Lieke Thijs ++
10 Anna Ruben
11 Fleur ++ Tim
12 Sara Jesse –
13 Sanne Finn
14 Tess ++ Stijn
15 Noa Bram +
16 Roos — Lars
17 Jasmijn (nieuw) Julian —
18 Sarah (nieuw) Mees
19 Femke (nieuw) Liam (nieuw)
20 Maud -) Gijs (nieuw)

Nieuwe namen in de top 20

Toch zijn het niet alleen gezapige gaapnamen in het lijstje. Bij de jongens staan er twee nieuwe namen in het lijstje: Sven en Sam hebben plaats moeten maken voor Liam en Gijs.

De eerste (hedendaagse) bekende Liam was Oasisvoorman Liam Gallagher, maar de meeste verse moeders van 2011 zullen zeggen: “Wie?” Zij kwamen op het idee van Liam door te kijken naar De Pfaffs, waar oudste dochter Debby in 2005 zoon Liam Liébart baarde. De naam van oudste zoon Keano is ook al zo’n succesnummer gebleken.

Bij de meisjes verdwenen Zoë, Anne en Maud uit de top 20; Jasmijn, Sarah en Femke keerden na een korte afwezigheid terug.

Populariteit jongensnaam Liam
Populariteit Liam in Nederland (bron: Meertens Instituut)

Trends in 2011

Opvallend is dat Luuk populairder is dan Lucas, zoals Saar vaker wordt gegeven dan Sara of Sarah. In dat kader ben ik benieuwd hoe populair Fem (zie ook: stiefdochtertje van Jan Smit sinds 2009) gaat worden, als opvolger van Femke.

Populariteit meisjesnaam Fem
Populariteit Fem in Nederland (bron: Meertens Instituut)

 

Populairste voornamen in eerste kwartaal 2011

Sophie Hilbrand
Sophie Hilbrand is de beroemdste Sophie van Nederland (foto: Roel Wijnants op Wikipedia)

Sem en Sophie behoren al jaren tot de meest gegeven voornamen. In het eerste kwartaal van 2011 waren het – net als in de voorgaande jaren – de populairste babynamen.

 

Er zit sowieso maar weinig wisseling in de top 20: de meeste namen staan er al een paar jaar in. De namen die het meest voorkomen, worden aan circa 1 procent van de kinderen gegeven. Het gaat wel om honderden kinderen per kwartaal, maar op een totaal van zo’n 200.000 kinderen per jaar valt dat in een gemiddelde klas niet erg op.

Let overigens wel op de spelling van namen die je niet in deze (officiële) lijst tegenkomt, maar die in de diverse varianten bij elkaar geteld ruimschoots een top 20 notering verdienen. De SVB (de instantie die de cijfers verstrekt) laat Mohamed/Mohammed en Evi/Evy/Evie bijvoorbeeld buiten beschouwing, maar ze zouden de top 20 eigenlijk moeten halen.

Populairste babynamen 2011 (eerste kwartaal)

rang meisjes jongens
1 Sophie Sem
2 Julia Milan
3 Eva + Daan
4 Isa ++ Lucas –
5 Emma – Levi +
6 Lotte – Jayden
7 Lieke Luuk ++
8 Lisa – Ruben ++
9 Anna Jesse
10 Roos ++ Julian ++
11 Saar + Finn ++
12 Sanne — Stijn
13 Noa — Tim —
14 Sara Thomas —
15 Lynn – Thijs —
16 Fleur — Lars –
17 Zoë + Mees
18 Tess — Bram –
19 Anne – Sven
20 Maud – Sam +

In het eerste kwartaal van 2011 werd duidelijk dat de T-jongensnamen van de jaren ’00 nu definitief oubollig beginnen te raken. Zowel Tim, Thomas als Thijs dalen in rap tempo in populariteit. Ervoor in de plaats komen de U-jongensnamen: Luuk, Ruben en Julian zijn juist erg hip op het moment. Een andere opvallende stijger is Levi, het broertje van die andere vreemde eend in de korte-namen-bijt: Jayden.

Bij de meisjes zijn de trends iets minder eenduidig, hoewel er een eind lijkt te komen aan de populariteit van gouwe ouwe namen als Sanne, Noa, Fleur en Tess. Daar staat tegenover dat de even oude Isa en Roos onverminderd vaak op de geboortekaartjes verschijnen. Let op: net als Sara is ook Saar tegenwoordig een top 20 naam.

Sophie en de mooiste namen met ph

In 1981 werden 54 meisjes Sophie genoemd. Dertig jaar later zijn dat er rond de 800 en staat ze met stip op 1: we zijn dol op de ph!

Maar wat als je geen zin hebt om de populairste babynaam van het moment te geven en al helemaal niet om voor de alternatieve en ook al zo modieuze spelling ‘Sofie’ te gaan? Je wil gewoon die ph in de voornaam voor je dochter, dus laten we eens naar alternatieven kijken.

Populariteit voornaam Sophie en Sofie
Populariteit voornaam Sophie en Sofie (afbeelding: Meertens Instituut)

Weinig ph-namen

In Nederland hebben zo’n 125.000 vrouwen een ph-naam als eerste voornaam. Er zit opmerkelijk genoeg maar weinig variatie in: er zijn in totaal maar 400 namen met een ph erin. Ongeveer 85 procent van de vrouwen draagt een van de tien populairste ph-namen.

De meest gegeven ph-naam van Nederland is overigens niet Sophie en ook niet Sophia: het is Josephina. Zeker 25.000 Nederlandse vrouwen hebben deze naam in hun paspoort staan. Het gros van deze vrouwen is tussen 1950 en 1960 geboren: het zijn de welbekende collega’s José die nu met de vut gaan.

Populariteit van meisjesnamen met ph in %
Populariteit van meisjesnamen met ph in % (afbeelding: Meertens Instituut)

De eerste nieuwe piek in ph-namen werd in de jaren ’90 veroorzaakt door Stephanie, de tweede rond 2000 door Daphne en de laatste jaren door de exploderende populariteit van Sophie.

Top 10 van ph-namen (hele bevolking in 2006, f-varianten niet meegeteld)

  1. Josephina, Jozephina
  2. Sophia
  3. Sophie
  4. Daphne
  5. Stephanie, Stéphanie, Stephany, Stèphanie
  6. Josephine, Joséphine, Josephien, Jozephine
  7. Josepha, Jozepha
  8. Dimphna, Dymphna, Dijmphna, Dimphena, Dymphena, Dimphina, Dymphina
  9. Philomena
  10. Euphemia

Onder de hele vrouwelijke bevolking van Nederland zijn het vooral de ph-afgeleiden van Jozef die populair zijn: Josephina, Josephine, Josepha. Namen als Philomena en Euphemia zien we nu nog terug in de top 10, maar zijn in onbruik geraakt onder de jongere meisjes.

Sophia werd ook voor de oorlog al veel gegeven en stijgt na een dip tussen 1950 en 1980 weer gestaag in populariteit. Stephanie, Daphne en – ondanks het retrogevoel – Sophie zijn allemaal naoorlogse namen.

Dimpna, of Dimphna

De opvallendste naam in dit lijstje is Dimphna. Het verhaal van de van oorsprong Engelse Heilige Dimpna van Geel (zonder ‘h’) is niet zo prettig: toen ze niet met haar vader wilde trouwen, onthoofdde hij haar. Haar overblijfselen werden overgebracht naar de Vlaamse stad Geel, een tiental kilometers over de grens van Baarle-Nassau.

Het is toch wel heel bijzonder dat de naam van de patrones van de bezetenen en geesteszieken al 1400 jaar trouw (door)gegeven wordt aan vooral Brabantse baby’s. Zeker 1 op de 10 (!) vrouwen die in de gemeente Rucphen geboren zijn, dragen Dimphna (of een afgeleide) als eerste of tweede voornaam!

Populariteit voornaam Dimphna
Geografische verspreiding voornaam Dimphna (afbeelding: Meertens Instituut)

Alternatieve ph-namen

Goed, als je Brabantse en/of katholieke roots hebt, is Dimphna, Dimphe of Dymphine natuurlijk een goede ph-naam. Een ander alternatief voor Sophie is bijvoorbeeld het minder populaire Josephine. Ook een prachtige klassieker die het oude-tante-imago goed van zich af heeft weten te schudden. Josephine laat zich bovendien goed afkorten tot dé modenaam van de jaren ’10: Fien of Fiene. In dit verband ook lekker ingewikkeld te schrijven als Phine of Phien natuurlijk!

Populariteit voornaam Josephine
Populariteit voornaam Josephine in diverse spellingen (afbeelding: Meertens Instituut)

In diezelfde richting kun je denken aan het ‘piepjonge’ Pheline, Philine of Phileine. Die laatste naam werd in 2003 bekend nadat Ronald Giphart’s roman Phileine zegt sorry werd verfilmd. Hoewel de naam ‘liefhebbend’ schijnt te betekenen, lees ik toch vooral ‘vilijn’ (gemeen). Pheline en Philine zijn afgeleid van Felix: ‘gelukbrengend, vruchtbaar’. Deze namen komen slechts enkele tientallen keren per jaar voor.

Als die -ien/-ine klank je aanstaat, kun je natuurlijk ook kiezen voor ouderwetse namen als Adolphine, Christophine of Rudolphine. Heb je ook meteen opa vernoemd. Franse (of Frans-klinkende) namen doen het altijd goed: is Dauphine, Delphine, Saphine, Seraphine of Sophine wat voor je? Philippa en Philippine zijn natuurlijk prima af te korten tot het hippe Pippa.

Korte ph-namen zijn er ook: Aphra, Orpha, Phae (fee), Phebe (febe), Phia (fia), Phil, Phlox (floks) of Sopha bijvoorbeeld. Ook stoer (maar misschien meer voor je nieuwe hond): Memphis of Phoenix.

Of ga je toch voor ultieme romantiek? Aphrodite, Ophelia, Pharaïlde, Raphaelle, Seraphine, Symphorosa…

Ruim 80 ph-alternatieven voor Sophie 

  1. Adolphine
  2. Alpha
  3. Alphonse
  4. Ampharo
  5. Aphinya
  6. Aphra
  7. Aphrodite
  8. Christophine
  9. Christophora
  10. Daphné
  11. Dauphine
  12. Delphi
  13. Delphine
  14. Dymphe
  15. Dymphine
  16. Elphire
  17. Epiphany
  18. Euphemie (‘goede spraak, goede naam’)
  19. Euphrasia (‘welsprekend’)
  20. Josephine
  21. Memphis
  22. Nirphania
  23. Nymphe
  24. Ophelia
  25. Ophélie
  26. Ophira
  27. Orpha
  28. Phae
  29. Phaedra
  30. Pham
  31. Phara
  32. Pharaïlde
  33. Phari
  34. Phebe
  35. Pheline
  36. Phelopine
  37. Phemia
  38. Phi
  39. Phia
  40. Phien
  41. Phil
  42. Philana
  43. Phileine
  44. Philemien
  45. Philène
  46. Philia
  47. Philine
  48. Philippa
  49. Philippine
  50. Philo
  51. Philomène
  52. Philomijn
  53. Philothea
  54. Philou
  55. Phine
  56. Phlox
  57. Phoebe
  58. Phoenix
  59. Phuong
  60. Phylicia
  61. Phyllis
  62. Raphaëla
  63. Raphaëlle
  64. Rudolphine
  65. Saphine
  66. Saphira
  67. Sappho
  68. Selphire
  69. Séphora
  70. Seraphia
  71. Seraphine
  72. Silphy
  73. Siphra
  74. Sopha
  75. Sophae
  76. Sophine
  77. Steph
  78. Stephane
  79. Sylphide
  80. Symphony
  81. Symphorosa
  82. Theophile
  83. Tiphaine
  84. Wolphina
  85. Yuphin
  86. Zephyr

Op eigen risico zou je kunnen kiezen voor Suphaporn* of Cellophane. Ze bestaan echt!

* Meisjesnamen met ‘porn’ (zoals Amporn, Jiraporn, Siriporn, Somporn, Suraporn, Umaporn, Waraporn) komen uit het Thais, waar ‘porn’ onfortuinlijk genoeg ‘zegening’ betekent.

Populairste babynamen in Duitsland zijn Maximilian en Sophie

Kleuterklas in Frankfurt
Kleuterklas in Frankfurt (foto: KJohansson op Wikipedia)

Sophie is hot: ook in Duitsland neemt deze van origine Griekse meisjesnaam de koppositie in. Voor jongens kozen Duitse ouders in 2010 vooral voor Maximilian.

Er was maar weinig verandering ten opzichte van 2009: alleen Hannah/Hanna en Luis/Louis kwamen nieuw binnen in de top 10.

Het zijn vooral veel traditionele namen, waarvan sommige hier al lange tijd uit de toplijsten weg zijn: Marie, Maria en Johanna. Hanna(h), Sophie, Sophia, Emma en Anna zijn ook in Nederland klassieke voornamen, terwijl Mia en Lena in opkomst zijn.

Ook bij de jongens valt op dat de populairste namen nogal conservatief zijn en vooral een stuk langer dan in Nederland. Maximilian op de eerste plaats zal hier niet gebeuren: onze voorkeur ligt bij Max. Ik zie wél toekomst in Leon, Elias, Jonas en Felix.

Populairste meisjesnamen in Duitsland in 2010 (2009)

  1. Sophie/Sofie (2)
  2. Marie (1)
  3. Maria (3)
  4. Sophia/Sofia (7)
  5. Mia (6)
  6. Anna (4)
  7. Lena (9)
  8. Emma (5)
  9. Hannah/Hanna (11)
  10. Johanna (10)

Populairste jongensnamen in Duitsland in 2010 (2009)

  1. Maximilian (1)
  2. Alexander (2)
  3. Paul (4)
  4. Leon (3)
  5. Lukas/Lucas (8)
  6. Luca/Luka (5)
  7. Elias (6)
  8. Louis/Luis (11)
  9. Jonas (9)
  10. Felix (7)

Verboden namen

Duitsers hebben een vrij behouden smaak, maar er waren toch zo’n 3.000 ouderparen die graag een naam wilden geven die nog niet eerder was toegestaan. Het ging daarbij vooral om uniseksnamen (alleen namen waaruit duidelijk wordt of het om een jongen of meisje gaat zijn geoorloofd), buitenlandse namen en ‘fantasienamen’.

De spelling is van belang: de Duitse overheid heeft weinig geduld met ouders die een bestaande naam op uuniycqe wijze willen schrijven. Sommige namen werden uiteindelijk toegestaan, zoals:

  • Belana (net als B’Elana bij ons)
  • Segesta
  • Kantorka
  • Kix
  • Laperla
  • Lelibeth
  • Loana
  • Lovelle
  • Miranşah
  • Monel
  • Napoleon
  • Noredien
  • Nox
  • Quidan

Andere verzoeken werden afgewezen:

  • Cheraldine (waar Geraldine werd bedoeld)
  • Gihanna (waar Gianna werd bedoeld)
  • Idjen (waar Etienne werd bedoeld)
  • Junge (‘jongen’)
  • Laslo (voor een meisje)
  • Leuis (waar Louis werd bedoeld)
  • Menez (achternaam van voetballer Jérémy Menez)
  • Partizan (‘partizaan’, ‘verzetsstrijder’)
  • Pfefferminz (‘pepermunt’)
  • Puppe (‘pop’)

Bron: Gesellschaft für deutsche Sprache

Ik vind het jongensrijtje wel ‘wat’ hebben, maar voor de meisjes is het maar een stoffige bende over de grens.

Vaak fout geschreven voornamen: Caitlin en Jayden

Zeynep Sever Miss België in 2009
Zeynep Sever was in 2009 Miss België (foto: Wikipedia)

Het begint al met de populairste meisjesnamen van Nederland. Je krijgt een telefoontje: “Sophie is geboren!” Op het geboortekaartje blijkt het echter een Sofie-met-een-f te zijn en dat zal ze er in haar leven nog vaak bij moeten zeggen.

Ik keek eens naar de top 1.000 van meest gegeven babynamen in 2010 en daarin viel een aantal namen op waarbij het nog veel vaker fout kan gaan. Wat te denken van de (bij elkaar getelde) tweede populairste meisjesnaam van Nederland: Sara. Die naam wordt ook geschreven als Sarah, Zara, Zahra en Zarah.

Met meisjesnamen wordt sowieso creatiever omgesprongen dan met jongensnamen, die veel vaker maar één dominante spelling** hebben. Welke voornamen  in de lijst van duizend populairste babynamen van Nederland kun je op veel manieren schrijven?

Meisjesnamen met minstens vijf verschillende spellingswijzen

  1. Caitlin, Caitlyn, Caithlyn, Caithlynn, Caitlynn, Caithlin, Kaithlyn, Katelynn, Kaitlyn (9)
  2. Zeynep, Zainab, Zaineb, Zaynab, Zayneb, Zeyneb, Zineb (7)
  3. Alicia, Alysha, Alisha, Alyssia, Alycia, Alicja (6)
  4. Jazzlyn, Jazlynn, Jesslyn, Jazlyn, Jeslyn, Jesslyn (5)
  5. Emily, Emmelie, Emmely, Emely, Emmily
  6. Esmee, Esmée, Esmay, Esmé, Esmeé ***
  7. Fay, Faye, Fee, Fé, Fae
  8. Jaylinn, Jaylin, Jaelynn, Jaelyn, Jaylynn
  9. Nikki, Nicky, Nikkie, Niki, Nikky
  10. Romaissa, Romaisa, Romaysa, Rumeysa, Rümeysa
  11. Sara, Sarah, Zara, Zahra, Zarah
  12. Yasmin, Yasmine, Jasmine, Jasmin, Yasemin
Jongensnamen met minstens vier verschillende spellingswijzen

  1. Mohamed, Mohammed, Muhammed, Muhammad, Mohammad, Muhammet (6)
  2. Jayden, Djayden, Jaydon, Jaden, Jaiden (5)
  3. Timo, Thimo, Thiemo, Thymo, Tymo
  4. Aiden, Ayden, Aidan, Aydin (4)
  5. Anthony, Antonie, Antoni, Anthonie
  6. Arjen, Arjan, Aryan, Arian
  7. Casper, Kacper, Kasper, Caspar
  8. Damian, Demian, Damiën, Damien
  9. Keano, Kyano, Kiano, Keyano
  10. Noud, Nout, Naud, Naut
  11. Rafael, Rafaël, Raphaël, Raphael
  12. Rayan, Rayane, Rayaan, Rayhan (en dan tel ik het niet-verwante Ryan nog niet eens mee)
  13. Sepp, Sep, Seb, Zeb
  14. Stijn, Steyn, Steijn, Stein
  15. Thijmen, Tijmen, Thymen, Tymen
  16. Youri, Joeri, Yuri, Yoeri

** Anthony kan an-too-nie of en-tuh-nie zijn (etc. etc.), maar het gaat om het idee.

*** Dat er de afgelopen tien jaar tientallen meisjes geboren zijn die dankzij hun zenuwachtige vader bij het burgerlijke standloket als Esmeé door het leven moeten, betekent niet dat ik hem iemand zou aanraden.