Unique gespelde voornamen blijven gemoederen bezighouden

Hänck tegen Pyter
Hänck tegen Pyter (bron: Het Parool, 16 februari 2013)

Zolang er in Nederland ruim honderd jongens rondlopen die Brain heten in plaats van Brian, beiden min of meer uitgesproken als braa-jen, verbaas ik me nergens over.

Maar een (aan zijn naamvoorbeelden te zien wat oudere) lezer van Het Parool kon er afgelopen zaterdag niet over uit. Henk Heida uit Purmerend meldt in de rubriek 69 woorden:

“Onze eeuwenoude voornamen, Pieter, Jan, Marie, Gré enzovoort, deugen niet meer. In Het Parool van donderdag kwam een taalkundige aan het woord, die zich Pyter blijkt te noemen.

Het is een voorbeeld uit talloos vele. Jan blijkt Jann geworden, Rob is thans Rop en Gré heb ik inmiddels als Chree zien schrijven.

Kortom men rust niet, aleer men een volstrekt uniek gespelde voornaam heeft. Ik laat het er, op mijn beurt, met mijn armzalige Henk niet bij zitten en schrijf dit voortaan als Hänck.”

Nu deel ik ’s mans ergernis over populaire namen die zonodig alternatief gespeld moeten worden, maar met Pyter slaat deze Hänck de plank toch echt mis. Deze jongensnaam is al honderden jaren in gebruik in Friesland (en elders in Nederland), soms ook als Piter of Pytter gespeld.

Ik vermoed bovendien dat taalkundige Pyter Wagenaar, de beklaagde in kwestie, niet zelf heeft beslist over de schrijfwijze van zijn voornaam. Zijn achternaam (betekenis: ‘wagenmaker, koetsier’) komt nog altijd relatief vaak voor in Friesland, dus het is goed mogelijk dat zijn ouders bij zijn geboorte bewust gekozen hebben voor een bijpassende Friese voornaam.

Neemt niet weg dat ik Hänck feliciteer met zijn nieuwe voornaam. Hoewel ik het nog liever gezien had als Haynque. Net wat chiquer.

Als je een naam geeft die lijkt op een populaire voornaam

geboortekaartje yaraBij de tandarts hing een geboortekaartje van een meisje genaamd Enna. Het zag eruit alsof iemand mijn naam met een pootje te weinig had getikt.

Ik zou bang zijn zo’n naam altijd te moeten blijven spellen, omdat mensen aannemen dat je Emma of Anna heet. Zijn er meer van die ‘close calls’?

Met de voornamen top 20 bij de hand keek ik eens welke namen er met een lettertje verschil als eerste verderop in de lijst te vinden waren. De oh-heet-ze-zó-namen:

  1. Emma (726 meisjes in 2011): Ella (150), Emmy (20), Imma (2)
  2. Julia (724): Julie (226), Yulia (5), Junia (1), Jaylia (1)
  3. Sophie (694): Sofie (270), Sophy (2), Zophie (2)
  4. Lotte (633): Lotta (18), Lonne (14), Lette (1), Jotte
  5. Lisa (625): Lina (277), Lise (230), Nisa (78)

Verbazingwekkend veel meisjes die zo’n dichtbijnaam hebben, valt me op. Ella, Julie, Lina en Lise – ze vliegen allemaal een beetje onder de radar van hun grotere zussen Emma, Julia en Lisa, maar ze zijn met honderden per jaar!

Bij Sophie zijn er eigenlijk alleen moderne (Sofie) en – laat ik het maar hardop zeggen – lelijke spellingen van de naam te vinden. De Lotte ‘varianten’ zijn allemaal redelijk zeldzaam. Best jammer, want ik vind Lotta zoveel pittiger dan Lotte!

  1. Daan (875 jongens in 2011): Dean (443), Kaan (46), Daaf (8)
  2. Sem (853): Sam (463), Sep (105), Cem (21)
  3. Milan (775): Mylan (37), Miran (17), Dilan (14), Milad (11)
  4. Luuk (741): Loek (106), Duuk (93), Luuc (4)
  5. Lucas (625): Lukas (143), Lucan (2)

Bij Milan en Lucas zijn er bijna alleen wat spellingsvarianten, maar de korte namen geven een interessanter beeld. Dean is een supersnelstijgende celebnaam, Sam is de brave Sem en Duuk is de nieuwste kort-en-stoernaam voor niet-ordi ouders.

Zitten er voor jullie varianten tussen die eigenlijk leuker zijn dan het ‘origineel’?

Lezersvraag: Zoë en Sienna, of Zoë en Siënna?

Sienna Miller
Sienna Miller (foto: Caroline Bonarde Ucci at http://flickr.com/photos/caroline_bonarde/)

Esmee of Esmée, Lois of Loïs: er is al genoeg over geschreven in onder meer de ultieme spellinggids, de variantenlijst en een overzicht van rijke en arme spellingen.

Maar we hebben nog niet bekeken hoe je omgaat met verschillende spellingen binnen een gezin.

Is het logisch om je dochter Kimberly te noemen als je al een Jeffrey hebt? Of ligt Kimberley-met-ey dan meer voor de hand? En zusjes Frederique en Amélie: staat dat lelijk, of moeten mensen het gewoon lekker zelf weten en kiezen voor de meest voorkomende variant?

Een lezeres stuurde me de volgende mail (met toestemming gepubliceerd):

Ik heb een kleine Zoë thuis en nou is de favoriete meisjesnaam van mijn man Sienna. Ik ben bang dat als we Sienna schrijven, dat het raar is dat Zoë wel een trema heeft. En ik ben bang dat als we Siënna schrijven, dat het lijkt alsof we de naam hebben gekozen omdat het ook een trema heeft. (…) Altijd lastig een naam kiezen!

Ze voegt later toe:

Dan gooi ik ook nog even Vienna/Viënna in de mix. Deze naam zag ik laatst op je site en deze wordt ook nog eens 50/50 gespeld. (Ik zou zelf Viënna kiezen, hadden we niet al een Zoë, zo lijkt het minder naar Wenen vernoemd…)

De vraag

Kortom: als je al een kind hebt met een naam met een trema, is het dan teveel om een tweede ook een trema-naam te geven, of juist aan te bevelen?

Wat vinden jullie? Ken je voorbeelden van broers en zussen met gelijksoortige, maar ‘verschillend gespelde’ namen? Wat heeft jouw voorkeur?

Vaak fout geschreven voornamen: Caitlin en Jayden

Zeynep Sever Miss België in 2009
Zeynep Sever was in 2009 Miss België (foto: Wikipedia)

Het begint al met de populairste meisjesnamen van Nederland. Je krijgt een telefoontje: “Sophie is geboren!” Op het geboortekaartje blijkt het echter een Sofie-met-een-f te zijn en dat zal ze er in haar leven nog vaak bij moeten zeggen.

Ik keek eens naar de top 1.000 van meest gegeven babynamen in 2010 en daarin viel een aantal namen op waarbij het nog veel vaker fout kan gaan. Wat te denken van de (bij elkaar getelde) tweede populairste meisjesnaam van Nederland: Sara. Die naam wordt ook geschreven als Sarah, Zara, Zahra en Zarah.

Met meisjesnamen wordt sowieso creatiever omgesprongen dan met jongensnamen, die veel vaker maar één dominante spelling** hebben. Welke voornamen  in de lijst van duizend populairste babynamen van Nederland kun je op veel manieren schrijven?

Meisjesnamen met minstens vijf verschillende spellingswijzen

  1. Caitlin, Caitlyn, Caithlyn, Caithlynn, Caitlynn, Caithlin, Kaithlyn, Katelynn, Kaitlyn (9)
  2. Zeynep, Zainab, Zaineb, Zaynab, Zayneb, Zeyneb, Zineb (7)
  3. Alicia, Alysha, Alisha, Alyssia, Alycia, Alicja (6)
  4. Jazzlyn, Jazlynn, Jesslyn, Jazlyn, Jeslyn, Jesslyn (5)
  5. Emily, Emmelie, Emmely, Emely, Emmily
  6. Esmee, Esmée, Esmay, Esmé, Esmeé ***
  7. Fay, Faye, Fee, Fé, Fae
  8. Jaylinn, Jaylin, Jaelynn, Jaelyn, Jaylynn
  9. Nikki, Nicky, Nikkie, Niki, Nikky
  10. Romaissa, Romaisa, Romaysa, Rumeysa, Rümeysa
  11. Sara, Sarah, Zara, Zahra, Zarah
  12. Yasmin, Yasmine, Jasmine, Jasmin, Yasemin
Jongensnamen met minstens vier verschillende spellingswijzen

  1. Mohamed, Mohammed, Muhammed, Muhammad, Mohammad, Muhammet (6)
  2. Jayden, Djayden, Jaydon, Jaden, Jaiden (5)
  3. Timo, Thimo, Thiemo, Thymo, Tymo
  4. Aiden, Ayden, Aidan, Aydin (4)
  5. Anthony, Antonie, Antoni, Anthonie
  6. Arjen, Arjan, Aryan, Arian
  7. Casper, Kacper, Kasper, Caspar
  8. Damian, Demian, Damiën, Damien
  9. Keano, Kyano, Kiano, Keyano
  10. Noud, Nout, Naud, Naut
  11. Rafael, Rafaël, Raphaël, Raphael
  12. Rayan, Rayane, Rayaan, Rayhan (en dan tel ik het niet-verwante Ryan nog niet eens mee)
  13. Sepp, Sep, Seb, Zeb
  14. Stijn, Steyn, Steijn, Stein
  15. Thijmen, Tijmen, Thymen, Tymen
  16. Youri, Joeri, Yuri, Yoeri

** Anthony kan an-too-nie of en-tuh-nie zijn (etc. etc.), maar het gaat om het idee.

*** Dat er de afgelopen tien jaar tientallen meisjes geboren zijn die dankzij hun zenuwachtige vader bij het burgerlijke standloket als Esmeé door het leven moeten, betekent niet dat ik hem iemand zou aanraden.

Juna, June of toch Juno?

J-Lo noemde haar dochter Emme, een beetje rare variant op het veel vaker voorkomende Emma, of Emmy. Bij andere namen is het veel minder helder welke uitgang ‘normaal’ is.

Denk bijvoorbeeld aan namen als Fenna en Fenne, of Jade en Jada. Daarom een overzicht van namen die bijna hetzelfde zijn, maar waarbij de een populairder is dan de ander. Voorlopige conclusie: ouders kiezen bijna net zo vaak voor de -e variant van een naam als voor de -a. Een ‘regel’ heb ik niet kunnen ontdekken.

Net-iets-andere-meisjesnamen uit de top 1.000 (2009)

populair ook mogelijk (in top 1.000)
1 Amelie Amelia
2 Anna Anne
3 Anniek Annika
4 Celine Celina
5 Eline Elina
6 Elise Elisa
7 Elize Eliza
8 Ella Elle
9 Elsa Else
10 Emma Emmy
11 Eva Evi
12 Femke Famke
13 Fenna Fenne
14 Fiene Fien
15 Frederieke Frederika
16 Gabriëlla Gabriëlle
17 Hanna Hanne
18 Isa Ise
19 Isabella Isabelle
20 Ize Iza
21 Jade Jada
22 Jana Jane
23 Janne Janna, Janny
24 Joanne Joanna
25 Joëlle Joëlla
26 Jonne Jonna
27 Julia Julie
28 Juna June, Juno
29 Lina Liene
30 Linde Linda
31 Lisa Lise
32 Lize Liza
33 Lotte Lotta
34 Louise Louisa
35 Lucie Lucia
36 Mara Mare
37 Maria Marie
38 Martha Marthe
39 Medina, Medine
40 Natalia Natalie
41 Nika Niki
42 Nina Nine
43 Noëlle Noëlla
44 Nora Nore
45 Quinty Quinta
46 Rosanne Rosanna
47 Sabrina Sabrine
48 Sanne Sanna
49 Senna Senne
50 Sofie Sofia
51 Sophie Sophia
52 Suzanne Suzanna
53 Vera Vere
54 Yasmine Yasmina

NB De namen in de eerste kolom worden het meest gegeven. Als er in de tweede kolom meerdere namen in een cel staan, wordt de eerste het meest gegeven en de laatste het minst vaak. Alle namen in de lijst staan in de top 1.000 en worden minstens 10 keer per jaar gegeven. En ja, ik weet dat sommige namen een andere herkomst hebben (Anne en Anna bijvoorbeeld), maar het gaat om het idee.