Is Vajèn de nieuwe Britney?

UPDATE 14 januari 2014: Vajèn is (voorlopig) een blijvertje.

In 2012 werden 174 meisjes Vajèn genoemd, tegen 140 in 2013. Toch stéég de naam van de jonge zangeres in populariteit, dankzij de enorme hoeveelheid varianten.

Ouders kozen het afgelopen jaar niet alleen voor de oorspronkelijke spelling, maar ook voor Fayenne (70 meisjes), Fayèn (53), Vayèn (41), Fayen (35), Vayen (28), Vayenne (24) en nog eens 25 andere al dan niet prachtige verzinsels (Vayénne, Fajenne en het wellicht wat vergezochte Fayeanah).

Al deze spellingen bij elkaar geteld, zou Vajèn – tussen Noa en Sanne – net het staartje van de Nederlandse top 20 van 2013 halen! Toch opmerkelijk voor een naam die in 2011 (het jaar vóór de eerste The Voice Kids) met 9 verschillende spellingen slechts 12 keer voorkwam in Nederland.

Britney Spear - Baby One More Time
Britney Spears bracht in 1999 Baby One More Time uit (afbeelding: iTunes)

23 januari 2013: Behalve hun zangkwaliteiten hebben zangeressen Britney en Vajèn maar een ding gemeen: de snelle populariteit van hun voorheen onbekende voornaam. Gaan hun namen langer mee dan hun carrières?

Ik ben het onderwerp eigenlijk al weer zat, maar voor de geschiedschrijving dan toch nog even over Vajèn.

Sommige van jullie hadden dé naam van 2012 begin vorig jaar al als favoriet gespot. Zangeres Vajèn van den Bosch zou uiteindelijk runner up worden in The Voice Kids, wat zorgde voor een ongekende populariteit van haar voorheen obscure naam.

Namenfans wisten het al

Toen jullie er in de zomer verschillende in je omgeving tegenkwamen en er in de herfst van 2012 een NRC-Vajèn én een ‘bekende’ Vajén werden geboren, wisten we zeker dat er een trend was.

Vajèn van den Bosch - single Show me Heaven
Vajèn van den Bosch in 2012: Show me Heaven (afbeelding: iTunes)

Jullie voorspelling is uitgekomen: er zijn geheel vanuit het niets 174 meisjes Vajèn genoemd. Als je er de bizarre hoeveelheid (40!) alternatieve spellingen/varianten bij optelt (van Fayenne tot Fayénn), zijn het er maar liefst 431. Dat is, tussen Zoë en Evi in, voldoende voor een plek in de top 25 van meisjesnamen.

En dan is er in 2012 nog een eenzaam jongetje genaamd Vajèn, dat altijd zal moeten uitleggen dat hij geen meisje is.

Vajèn over haar voornaam

De aanstichtster zelf zegt in een interview met Vernoeming haar naam en de aandacht ervoor “wel leuk” te vinden. Haar moeder wilde graag een originele naam voor Vajèn, omdat ze zelf Monique heet en altijd met naamgenoten in de klas zat.

Ik vrees dat de inspiratie in huize Van den Bosch daarna op was, want haar jongere zus heet Venna. In dit verband toch toevallig dat Fenna (met een F) de tweede snelst stijgende naam van 2012 is.

Blijft Vajèn?

Of Vajèn een blijvertje is, betwijfel ik. Kijk eens wat er gebeurde met Britney, een voormalige méga-modenaam, die ook zo duidelijk met een beroemdheid verbonden is:

populariteit britney
Populariteit meisjesnaam Britney (afbeelding: Meertens Instituut)

Het lot van Britt

De kort & stoervariant van Britney, Britt, die in dezelfde tijd populair werd, bleek veel langer houdbaar. Maar ook daar – net als tijdens Britneys haarafscheeracties – bleek negatieve publiciteit de doodsteek voor het aantal kinderen dat Britt genoemd wordt.

Ouders van vers kroost houden er niet zo van om ‘hun’ naam in de Playboy terug te zien. Britt was al niet meer zo in trek, maar in 2012 was het een van de allersnelst dalende meisjesnamen. In 2011 kreeg ze er 319 naamgenoten bij; in 2012 waren dat er nog maar 138. Ofwel: meer dan gehalveerd.

Modenamen hebben alleen kans om hun initiële populariteit te overleven als de naam redelijk ‘neutraal’ is (en dat is Vajèn niet), of als een persoon aan wie zo’n naam direct gelinkt is positief in het nieuws blijft. En daar zal de beroemde Vajèn de komende jaren voor moeten zorgen.

Een Vivian-revival?

Het was de 19-jarige Vlaming Frederic DeSmet die afgelopen zondag So You Think You Can Dance won, maar het is runner up Vivian die de show blijft stelen.

Dat wil zeggen: hoe populair Frederic (ook wel Fred en Free genoemd) ook is als danser, zijn naam is ‘uit’. Vivian Gomez Cardoso danste de sterren van de hemel én ze heeft een naam die heel goed past in de huidige trend van ia-namen, zoals Chiara, Jillian, Mia, Joya.

Weinig Vivians

Vivian (en afgeleiden als Bibi en Viviënne) is hier nooit écht populair geweest, ook niet toen heel Nederland Bianca, Diana, Lianne, Marian of Rianne leek te heten.

Populariteit meisjesnamen Bibi, Vivian en Vivienne
Populariteit Bibi, Vivian en Vivienne (afbeelding: Meertens Instituut)

Aan de betekenis kan het niet hebben gelegen: ‘de levendige’. Was het de associatie met een personage uit The Young Ones, een Britse alternatieve comedyserie die begin jaren tachtig op televisie zeer goed bekeken werd? Misschien dat ouders niet zoveel zagen in vergelijkingen met de psychopoatische punker Vyvyan Basterd, een man bovendien.

Vivian is van oudsher overigens een uniseksnaam. In Amerika werd de naam tot circa 1920 vooral aan mannen gegeven (zie ook: Evelyn, Ashley) en daarna werd het steeds meer een naam voor vrouwen.

Drie presentatrices

Anno 2012 zijn er andere Bibi’s en Vivians dan Vyvyan:

  • Bibi (2001, personage in film Minoes, gespeeld door Sarah Bannier)
  • Bibi Dumon Tak (1964, kinderboekenschrijfster)
  • Bibi de Vries (1963, ex-Tweede Kamerlid)
  • Bibi van Zuylen van Nijevelt-den Beer Poortugael (1964, hofdame Koningin Beatrix)
  • Bibian Mentel (1972, snowboardster)
  • Bibiane Schoofs (1988, tennister)
  • Bibi Zuidgeest (circa 2000, personage in soap Goudkust, gespeeld door Jasmine Sendar)
  • Vivian Alamain (jaren ’90, personage in soap Days of our Lives)
  • Vivian Lake Brady (2012, dochter van Gisele Bündchen en Tom Brady)
  • Vivian Boelen (1956, presentatrice)
  • Vivian Cheruiyot (1983, Keniase atlete)
  • Vivian Leigh (1913-1967, Britse actrice)
  • Vivian Reijs (1977, presentatrice)
  • Vivian Slingerland (1971, presentatrice)
  • Vivianne Miedema (1996, profvoetbalster)
  • Viviënne van den Assem (1983, actrice in Onderweg Naar Morgen, winnaar Wie is de mol 2009)
  • Vivienne Marcheline Jolie-Pitt (2008, jongste dochter van Brad Pitt en Angelina Jolie)
  • Vivienne Westwood (1941, Britse modeontwerpster)

Wat denken jullie: is Vivian een naam voor dertigers en veertigers, of is het een nog niet ontdekte retronaam?

Tim, Tom en Thomas

Casanova Bootcamp is Veronica’s nieuwste realityprogramma: drie hopeloze vrijgezellen worden omgetoverd in begerenswaardige bachelors.

Wat mij opviel was niet de enórm originele insteek van deze show (gaap), maar de namen van de deelnemers. Op een rijtje werden Tim, Thom en Thomas voorgesteld. En om de verwarring compleet te maken, worden ze gecoacht door ene Tom (en een Caspar en een Roderik).

Iedereen kent een Tim, Tom of Thomas

Tim en Tom waren typische modenamen. Zo’n 15 jaar geleden waren er bijna 3.500 jongens die Tim, Tom, Thom, Thomas of Tomas werden genoemd (een op de 30 pasgeborenen). Anno 2012 is dat aantal gehalveerd.

Populariteit jongensnamen Tim, Tom en Thomas
Populariteit jongensnamen Tim, Tom en Thomas (afbeelding: Meertens Instituut)

Jaren negentig

Thomas (’tweeling’) begon eind jaren zeventig aan zijn megastijging en vanaf 1990 was het na Johannes en Kevin zo’n beetje de belangrijkste jongensnaam van de eeuw geworden. Na 2000 werd Thomas gaandeweg steeds minder populair, maar het is nog altijd een top-10 naam voor jongens.

Roepnaam Tom heeft de populariteit van zijn grote broer als officiële eerste naam nooit kunnen evenaren, maar laat door de jaren heen eenzelfde patroon als Thomas zien. Thom is nog weer minder in trek dan Tom, maar ook daarvan worden er al twee decennia lang meer dan honderd per jaar geboren.

De opmars van Tim (‘Gods eer’) begon nog voor die van Thomas en Tom en deze korte en stoere jongensnaam is al sinds halverwege de jaren zeventig niet meer uit de top 100 weg te denken. Het langere Timothy heeft rond 1990 een paar honderd naamgenoten gekregen, maar is verder nogal obscuur gebleven.

Echte Vinexnamen

Als een naam in de top 10 staat, kun je ervan uitgaan dat ‘ie door heel Nederland veel gegeven wordt. Daarom is het altijd interessant om te kijken waar zo’n naam relatief vaker voorkomt. Voor Tim, Thomas en Tom blijkt dat dat vooral in de overloopgemeenten van de grote steden is.

Met name in Hollandse en Flevolandse plaatsen als Almere, Lelystad, Zeewolde, Purmerend, Edam-Volendam, Leiderdorp, Zoetermeer, Nieuwegein, Krimpen en Capelle aan de IJssel waren ouders erg dol op deze échte jongensnamen. Daar draagt meer dan 5 procent van de mannen een van deze namen. Ook in het Brabantse Veldhoven moeten er flink veel rondlopen.

In Friesland, Drenthe en op de Zeeuwse eilanden zijn ze juist weer minder gecharmeerd van de drie T’s.

Verspreiding jongensnamen Tim, Tom en Thomas over Nederland

Al met al

Ik vind Thomas prachtig, maar Tim te ‘dun’ (Tom klinkt wat ‘ronder’). Al deze namen zijn zó vaak gebruikt, dat ik ze hoe dan ook niet meer zou willen geven. Bijna 100.000 mannen die Tim, Tom of Thomas heten is mij te veel. Jullie?

Eeneiige vierling krijgt eigen docusoap

NET5 De Vierling

Alweer vijf jaar geleden schreef ik al eens over Tessa, Lisa, Esmé en Bo, waarschijnlijk de enige eeneiige vierling van Nederland.

De Hardenbergse meiden zijn inmiddels 19 jaar oud en verruilen het ouderlijk huis voor een eigen stulpje.

“We voelen ons toch het fijnst op een plek waar niemand ons kent”, vertelt Esmé, “want zelfs als ik alleen ben, word ik als ‘de vierling’ gezien.”

Hoe die uitspraak zich laat rijmen met het feit dat ze vanaf 10 september met haar zussen op NET5 te zien zijn in haar eigen docusoap, zal nog moeten blijken.

De dames Akse zijn allen voorzien van een vriendje (Davey, Nick, Tomas en Leon) en werken in een kapsalon (Lisa) en studeren Sociaal Agogisch Werk (Esmé, Bo en Tessa).

Stel dat jij vanmiddag zomaar een gezonde meisjesvierling op de wereld zou zetten, hoe zouden ze dan heten? Die van mij krijgen vandaag namen van high fashion modellen: Coco, Elle, Iselin en Liberty. Succes met je bevalling!

Intrigerende nieuwe babynamen

Wat hebben Fayah, Norell, Kaylon en Dien gemeen? Het zijn namen die welllicht aan het begin van een doorbraak(je) staan.

Ik kwam ze op een aantal plekken tegen en vroeg me af waarom ik ze meerdere keren voorbij zag komen. Hierbij een poging te verklaren waarom deze namen – op zeer bescheiden schaal – populair(der) beginnen te worden, maar commentaar is welkom!

  • Ayden: vrouwelijke schrijfwijze van de populaire jongensnaam Aiden
  • Fayah: variant van het populairdere Fajah (zie: actrice Fajah Lourens)
  • Izzi: variant van het populairdere Izzie (zie: personage Isobel ‘Izzie’ Stevens uit Grey’s Anatomy)
  • Jayani: ?
  • Jezz: een kruising tussen de populairdere namen Jazz en Jess
  • Josh: ?
  • Lumen: vriendin van Dexter in de gelijknamige televisieserie
  • Meysem: ?
  • Miley: naar actrice/zangeres Miley Cyrus
  • Noi en Noï: naar SYTYCD deelneemster Noi Pakon Schuijffel?
  • Norell: parfumnaam?
  • Novah: variant van het veel populairdere Nova
  • Sage: ?
  • Yze: variant van het populairdere Ise/Ize
  • Caylan en Kaylon: variant van het populairdere Kaylen?
  • Dien: vernederlandsing van de populaire Engelse naam Dean?
  • Dine: afkorting van Arabische namen die op -dine eindigen, zoals Zinedine?
  • Keyane: variant van het populaire Kian/Kyano